آموزشگاه موسیقی شباهنگ مفتخر به برگزاری دوره های آموزش ویولن و خانواده این ساز مانند ویولا و ویولن سل است.برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه برگزاری این دوره های آموزشی با تلفن های تماس آموزشگاه موسیقی شباهنگ در محدوده انقلاب تهران در تماس باشید.
تنبور یکی از سازهای زهی است که در آن سیمها از روی دسته‌ای بلند و کاسه‌ای عبور کرده و با ضربه انگشتان به صدا درمی‌آید تنبور را بعضی تنبوره نیز گفته‌اند و امروزه از تنبور میتوان به ساز محلی با دسته‌ای بلندتر و کاسه‌ای بزرگتر و منحنی تر از سه‌تار دارای ۲ یا ۳ سیم و ۱۴ پرده که به فاصله اکتاو در ساز پرده‌بندی شده، تعبیر کرد. این ساز را با پنجه می‌نوازند و این خود دلیلی است بر ارتباط خانوادگی تنبور و دوتار محلی و سه‌تار که آنها نیز با انگشت(ناخن) به صدا درمی‌آیند. تنبور، دارای شخصیتی عرفانی و حماسی است و این ساز برای نواختن قطعات حماسی نیز استفاده میشود. این ساز در طول سیر و سفر تاریخی و فرهنگی تنبور در نقاط و نواحی مختلف نام‌ها و شکل‌های متفاوتی پیدا کرده است. تنبور دارای شکمی گلابی و دسته‌ای دراز است که روی آن از ۱۰ تا ۱۵ پرده بسته میشود. دسته این ساز مانند سه تار، بر سر ساز متصل است و سر آن در حقیقت ادامه دسته است که روی سطوح جلویی و جانبی آن، هر یک دو گوشی کار گذارده شده که سیمها به دور آنها پیچیده میشوند. سیمهای تنبور ۴ عدد و معمولاً به فواصل مختلف کوک میشود. این ساز معمولاً بدون مضراب و با انگشت نواخته میشود. انواع تنبور با اسامی و اشکال مختلف: تنبور قوچانی، شروانی، بغدادی، تیسفونی و انواع دو تار، چگور و قپوز. نواختن این ساز با شکل‌های مشابه هنوز در بیشتر مناطق ایران رواج دارد. تنبور بر اساس شکل ظاهری دو نوع است؛ تنبور کاسه‌ای که یک تیکه است و تنبور چمنی که همان ترکه‌ای است و کاسه آن از تکه‌های چوب درست شده است. این نوع مزیتی که برنوع اول دارد این است که هم ساخت آن راحت‌تر است و هم تعمیر آن. تاریخچه تنبور: بر پایه ۳ مجسمه یافت شده در خرابه‌های شوش، تنبور دارای تاریخچه‌ای مربوط به حدود ۱۵۰۰ پیش از میلاد است. تنبور زمانی در انواع کاسه گلابی شکل رایج در ایران و سوریه ساخته می‌شده سپس از طریق ترکیه و یونان به باختر رفته و کاسه بیضی شکل آن در مصر نواخته شدهاست. از تنبور به سه‌تار باستانی ایرانیان تعبیر شدهاست که در زمان ساسانیان، خسرو پرویز و قبل از آن هم به کار نواختن می‌آمده. تنبور ساز نوازندگانی ایرانیان محسوب می‌شده و ابن خردادبه آوازخوانی مردم ری و طبرستان و دیلم را با تنبورها درست شمرده است. امروزه تنبور در سرتاسر ایران رواج دارد اما کانون اصلی این ساز استان‌های کرمانشاه و کردستان و نواحی شمالی لرستان است. این ساز در این مناطق با نام‌های تَمیُرَه، تَمیرَه، تموره و تمور شناخته میشود. در منطقه‌ای کرد نشین ترکیه به نام دیار بکر نوعی از تنبور موسوم به باقلما با کاسه‌ای بزرگ و ۵ تار و حدود ۲۰ دستان رایج است که با مضراب نواخته میشود. قسمتهای مختلف تنبور: کاسه: همان قسمت پایین تنبور که خود دارای اشکال مختلفی است که بستگی به منطقه و سازنده خود دارد. کاسهٔ این ساز را عموماً از چوب توت می‌سازند که انتخاب نوع چوب، یعنی اینکه از چه جنس توتی باشد خود دارای نکاتی است. دسته: قسمت انتهایی تنبور که به کاسه متصل است که در صدا تاثیر زیادی دارد. صفحه: قسمت روی کاسه که دارای بافت ظریف می باشد، صفحة نازکی است از چوب درخت گردو که بر روی دهانه کاسه قرار میگیرد و در وسط و یا در کنار صفحه حدود ۷ تا ۱۲ سوراخِ ۲ تا ۳ میلیمتری دارد تا موجب نرمی صدای تنبور شود. سوراخ روی صفحه بر صدای تنبور تا ثیر بسزایی دارد. دستان: ۱۳ تا ۱۴ دستان در تنبور وجود دارد که در محل‌های معیّن بر دسته بسته میشوند. به نظر اغلب نوازندگان مشهور، محل دستانها ثابت است اما برخی نیز معتقدند که جای تعدادی از این دستانها متغیر است. خرک: خرک، قطعه چوبی کوچک و محکم از درخت شمشاد و گردوست که سیم به آن وصل میشود و روی صفحه سیم‌گیر قرار میگیرد. در برخی از سازهای جدید سیم‌گیر کار خرک را میکند. سیم گیر: به قسمت انتهایی کاسه وصل است و سیم را به آن وصل میکنند. سیم گیر از جنس استخوان یا چوب بوده در انتهای صفحه قرار دارد که تارها را بدان گره می‌زنند و تا انتهای دسته می‌کشند. در برخی از تنبورهای جدید، خرک کار سیم‌گیر را انجام می دهد. گوشی: همان قطعات بالای تنبور را گوشی میگویند و از آن برای کوک کردن استفاده میکنند. دو تا سه گوشی (در تنبورهای نامتعارف تا پنج گوشی) از چوب بید وجود دارد. تنبور لانه کوک (جعبه گوشیها) ندارد و گوشی‌هایش مستقیماً در سوراخهای ایجاد شده در انتهای دسته فرو می روند. سیم گیر بالا: برجستگی پایین گوشی را می گویند که دارای شیارهایی است. شیطانک ، که قطعه چوب یا استخوانی است با دو سه شیار که تارها از روی آن عبور داده شده به گوشی گره می‌خورند. شیطانک در حدود ۱۵ سانتیمتری ابتدای دسته تعبیه میشود. پرده: نخ نازکی است که روی دسته بسته شده و فاصله هر دو دستان را یک پرده میگویند. تنبور از قدیم دارای ۲ سیم بوده که اکنون آن را از ۲ سیم به یک سیم ارتقاء داده‌اند. سیم: دو یا سه سیم، که سیم بالایی معمولاً جفتی است. این سیمها از یک سو به سیم‌گیر و از سوی دیگر پس از عبور از روی خرک و شیطانک در انتهای دسته به دور گوشیها پیچیده میشوند.
همه ساز هایی که در آموزشگاه موسیقی شباهنگ یا مراکز یادگیری موسیقی کار می شود کامل هستند و هیچ سازی ناقص نیست ولی شاید از گستره صدایی کمتر یا تعداد نت های کمتری برخوردار باشد. سازهایی که نت های کمتری دارند یا گستره صدای کمتر حتما به حد خود و برای جوابگویی به کاری که به عهده آنهاست کافی هستند. چه سازی کامل است؟ تعریف های مختلفی از ساز کامل وجود دارد که به نسبت آن می تواند سازها متفاوت باشد.اول باید بدانیم که به دنبال چه سازی هستیم و از سازمان چه انتظاری داریم؟ اگر به دنبال سازی هستید که بتوانید همراه با آن بخوانید حتما بهترین و کامل ترین ساز برای این منظور ساز گیتار است که نه تنها برای نوازندگی بلکه می توان با آن به بهترین شکل خوانندگی را همراه کرد. در تعریف ساز کامل در موسیقی باید موارد زیر را در نظر داشته باشید: ۱- از نظر وسعت صدایی ۲-از لحاظ تربیت موسیقایی ۳-از لحاظ همراهی با سازهای دیگر ۴-از لحاظ همراهی با خواندن ۵- از لحاظ سهولت جابجایی و حمل وسعت صدایی : منظور از وسعت صدایی آن است که ساز هم صداهای خیلی بم و هم صداهایی خیلی زیر را داشته باشد و بتوان نت های بالا و پایین را از آن دریافت کرد. این قابلیت نه برای نوازندگی صرف بلکه در مواردی چون آهنگسازی و خلاقیت در موسیقی می تواند بسیار حائز اهمیت باشد و لذا کسانی که به دنبال چنین قابلیتی از ساز هستند می توانند به این موضوع توجه داشته باشند. برای تقویت این موضوع کلاس های سلفژ نیز پیشنهاد می گردد که می توانید در کنار کلاس ساز از آن بهره ببرید. همراهی با سازهای دیگر از این بابت که بتوانید به راحتی با سازهای دیگر همنوازی داشته باشید معمولا فرقی بین سازهای مختلف وجود ندارد و همه ساز ها را می توان با سازی دیگر هماهنگ کرد. فقط باید توجه داشت که معمولا سازهای ایرانی با سازهای ایرانی و سازهای غربی با هم خانواده خودشان همخوانی بیشتری دارند. همراهی با خواندن بسیاری موارد پیش می آید که افراد به علت اینکه ذوق خوانندگی دارند، دوست دارند همراه با ساز خود بخوانند. اگر این مورد مد نظرتان است بهترین ساز گیتار است که قابلیت نواختن ریتم و آکورد را نیز دارد و می توانید به راحتی آهنگ هایی را که دوست دارید با آن بنوازید و بخوانید. ساز پیانو نیز برای برآورده کردن این مورد بسیار ساز مناسبی است. هر چند که هر سازی که در آن لب ها و دهان درگیر نباشد می تواند این مورد را برآورده کند اما این مورد به شما نیز بستگی دارد که با چه سازی و چگونه بتوانید ارتباط برقرار کنید. سهولت جابجایی و حمل یکی از مواردی که شاید برای برخی افراد اهمیت داشته باشد این مورد است که به علت اینکه مدام در سفر هستند یا اینکه دوست دارند سازشان را همراه خود داشته باشند به این مساله توجه می کنند. برای این منظور باید گفت که سازهای سبک تر و نیز سازهایی که از حساسیت کمتری نسبت به تغییر دما برخوردارند می توانند مناسب تر باشند. مانند سازدهنی ، فلوت و …
در آموزش کمانچه یاد خواهید گرفت که ساز را در حالت نشسته می‌نوازند، به طوری که نوازنده، ساز را به طور عمودی در دست چپ میگیرد و انگشت‌های همین دستش در طول دسته حرکت میکنند و آرشه (کمانه) را با دست راست به صورت افقی در حرکات رفت و برگشت، بر سیمها می‌کشد. قسمتهای مختلف کمانچه: کاسه طنینی: تقریبا کروی شکل و تو خالی است و در سطح بالایی آن دهانه‌ای باز وجود دارد که بر آن پوست کشیده میشود و خرک روی پوست قرار میگیرد. سطح بیرونی کاسه اغلب با قطعاتی از صدف یا استخوان تزیین می شود. در ساخت بعضی کمانچه های محلی پشت کاسه نیز باز است که صدا دهی قوی تری دارد. پوست: دهانه از قسمت نازک پوست عمل آمده چهارپایان از جمله آهو، بز و بره انتخاب میشود. خرک: معمولا از جنس چوب یا استخوان معمولا به طول ۴ و ارتفاع ۲ سانتی متر است و با پایه کوچک خود روی پوست کاسه قرار میگیرد. خرک را کمی کج قرار می‌دهند، به صورتی که طول سیم اول را کمتر و طول سیم چهارم را زیادتر کنند. روی خرک شیارهای کم عمقی وجود دارند که فاصله سیمها را نسبت به هم ثابت نگه می‌دارند. دسته: دسته کمانچه مانند لوله تو پر از چوب است به طول تقریبی ۲۵ و قطر تقریبی ۳ سانتی متر به حالت مخروط وارونه ساخته میشود. دسته که فاقد دستان بندی است از یک طرف به کاسه و از طرف دیگر به سر پنجه ختم میشود. سر پنجه: در ابتدای طول دسته قرار دارد و از جنس چوب است. سطح رویی آن تو خالی است و ۴ گوشی ۲ به ۲ در طرفین آن قرار دارند. در قسمت بالایی سرپنجه، زایده‌ای به نام صراحی، تاج یا تنگ قرار دارد که به طول ساز می‌افزاید. گوشیها: کمانچه ۴ عدد گوشی به تعداد سیمهای ساز و به صورت میخ سر پهن از جنس چوب دارد که ۲ به ۲ در طرفین سر پنچه قرار گرفته‌اند. شیطانک: استخوان یا چوب باریک و کم ارتفاعی است به عرض دسته که بین سر پنجه و دسته قرار دارد و سیمها از روی شیارهای کم عمق آن عبور میکنند و به گوشیها می‌روند. سیم گیر: قطعه کوچکی از چوب یا فلز است که در انتهای بدنه کاسه نصب و گره یک سر سیمها به آن بسته میشود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد آموزش کمانچه و ثبت نام در دوره های آموزش کمانچه آموزشگاه کمانچه شباهنگ با ما تماس حاصل فرمایید.
سه تار از سازهای زهی و مضرابی موسیقی ایرانی است. این ساز در قدیم از خانواده تار و تنبور بوده است اما امروزه شباهت زیادی به تار دارد. قدیمی ترین نمونه های موجود این ساز به 1200 هجری قمری بر می گردد.نشانه هایی نیز از وجود سازی هم خانواده سه تار وجود دارد که متعلق به آثار سفالی کشف شده در شوش می باشد و قدمت آن حدود دو هزار سال پیش از میلاد است. از قدیمی ترین نمونه های سه تار ، ساز ناصرالدین شاه قاجار است که اتفاقی به دست احمد عبادی رسیده است. داستان از این قرار است که ناصرالدین شاه سه تار خود را به شخصی هدیه می دهد . بعدها فرزند همان شخص برای یادگیری سه تار نزد میرزاعبدالله (پدر احمد عبادی ) می رود. سال ها بعد وقتی صدای سه تار نوازی احمد عبادی را از رادیو می شنود و متوجه می شود که وی پسر استادش است ، این ساز را به او هدیه می دهد. این ساز در گذشته به " سه سیم " نیز معروف بوده و در حدود دو و نیم قرن پیش توسط مشتاق علی شاه کرمانی دارای 4 سیم شد ( سیم واخون یا سیم مشتاق ، سیم سفید بین زرد و بم ) و علیرغم تناقضی که با نام آن دارد ولی در صدا دهی این ساز بسیار موثر واقع شد. این ساز به خاطر خصوصیت کم صدایی که داشت بیشتر مورد علاقه خواص و عرفا قرار گرفت و در مقابل ، ساز تار قابلیت اجرای موسیقی سنگین دستگاهی و سبک مطربی را دارا می باشد. در ظاهر یادگیری سه تار آسان است و همین امر سبب شده که بیشتر نوازندگان به آن علاقمند شوند و بعضی از آنها این ساز را بعنوان ساز دوم انتخاب می کنند.ولی از نظر شیوه صحیح مضراب زدن و تکنیک درست نوازندگی این ساز هنوز مطالعه و دقت زیاد می طلبد. شیوه نواختن با توجه به تکامل و تکوین فیزیکی ساز در طول زمان تغییر می کند و نسل به نسل منتقل می شود و اینجاست که تلاش و ممارست استادان و شاگردان عاشق که دارای زوق و قریحه هستند ، نقش اساسی ایفا می کند. در اوایل قرن بیستم و با پیدایش امکانات ضبط صدا ، علاقمندان موسیقی نیز از آن بهره جستند و به ضبط آثار خود پرداختند اما در این بین سه تار جز سازهایی قرار گرفت که لطمه زیادی خورد ، چرا که امیکروفون ها بسیاز ضعیف بود و صدای سه تار در صفحات گرامافون شنیده نمی شد و باعث شد که امروزه آثار تکنوازی سه تار با ارزش اساتید برجسته ای چون میرزا عبدالله فراهانی و شاگردش ، درویش خان در دسترس نباشد و در نتیجه امکان مطالعه بیشتر این ساز برای محققان میسر نشود.اما خوشبختانه قطعات زیادی از سه تار نوازی ابوالحسن صبا که شاگرد مستقیم این دو استاد بود، در دست است. کارشناسان معتقدند که شیوه سه تار نوازی صبا برگرفته از ساز قدماست . از آنجایی که صبا در سنین کودکی و نوجوانی به یادگیری این ساز پرداخته ، جملاتش عینا معنای دقیق " سه تاری " را بیان می کند . در مقایسه با صبا ، دیگر نوازندگان این ساز که اغلب ساز دیگری نیز می نوازنند ، طرز بیان جملاتشان با سه تار نامانوس است. متاسفانه عده ای از صبا خواستند که در رادیو سه تار ننوازد که وی با توجه به علاقه زیاد در نوازنندگی ویولن پیشنهاد را قبول کرد و همین امر سبب شد که شیوه سه تار نوازی و تکنیک صحیح و اصیل نوازندگی سه تار برای علاقمندان و کارشناسان موسیقی ناشناخته باقی بماند. از دلایل دیگری که مانع پیشرفت این ساز بود ، ویژگی منحصر به فرد این ساز است. سه تار سازی کم صدا ، با حالتی گرفته و نهفته است بنابراین کسانی به این ساز علاقمند می شوند که درون گرا و گوشه گیر هستند ( از آنجایی که این ساز با کنار ناخن انگشت دست راست نواخته می شود، صدای ساز با اعصاب و روان نوازنده ارتباط مستقیمی پیدا می کند. به همین دلیل این ساز را همدم اوقات تنهایی می نامند.) و این خصیصه باعث ترویج کمتر این ساز نسبت به سازهای دیگر است. به طوری که با وجود تعداد زیاد سه تار نوازان ، عده ی کمی حاضر بودند برای عموم اجرا کنند و در رادیوی آن زمان کسی به عنوان نوازنده سه تار معرفی نشد. در سال 1329 احمد عبادی تکنوازی سه تار را در رادیو آغاز کرد و به این ترتیب صدای این ساز به گوش مردم رسید. با توجه به اینکه در این دوران موسیقی و فرهنگ غربی در ایران رواج یافته بود ، عبادی را بر آن داشت تا با توجه به ذوق و قریحه فطری اش ، تغییراتی در شیوه نوازندگی این ساز اعمال کند و این ساز را با سازهای دیگر چون سنتور و تار هماهنگ کند.در دهه 1350 هنرجویان و محصلان موسیقی چندین ردیف را از استادان بازمانده ضبط کردند و آن را از خطر فراموشی نجات دادند. یکی از اساتید به نام معاصر در سه تار نوازی ، استاد جلال ذوالفنون بود که متاسفانه او نیز بر اثر بیماری فوت کرد اما کمک شایانی به حفظ اصول نوازندگی این ساز کرد.نوازندگان معاصر برای توسعه موسیقی مدرن ایرانی ، آثاری خلق کرده اند که حال و هوای جدیدی به این ساز بخشیده اند . در سه تار نوازی مدرن ، نوازندگان از مضراب سیمی استفاده می کنند که صدای شفاف تری خلق می کند و علاوه بر این گسترش امکانات این ساز را به همراه دارد.
بر طبق روایاتی که از روزگاران کهن در ادبیات ایران باستان آمده است مراسم جشن نوروز و تحویل سال پارسیان در دوران هخامشیان و بعدها ساسانیان توسط نوای دف همراهی می شده است. در کتاب آسمانی زبور حضرت داوود (ع) این طور آمده است: خداوند را ستایش نمائید اسم او را به سرنا ستایش نمائید. در زبان «بابل آشوری» معادل تَف آرامی و عبری است که همان دُف عربی،دَپ با ریشه فارسی و دف مصطلح امروزی است. این ساز کوبه‌ای، از کهن‌ترین آلات موسیقی در تمدن‌های باستانی است که، امروزه در موسیقی آیینی ایران نقش اساسی دارد. در لغت‌نامه دهخدا دف در آلات ضربی بزمی و دارای بدنه‌ی کوتاه، طبقه‌بندی شده است. از این ساز در قاره آسیا بیش از مناطق دیگرجهان استفاده می کنند و هر کشوری به فراخور حال و هوای موسیقی خود، از آن استفاده می کنند. کشورهای شمال و شمال شرقی آسیا مثل: چین، ژاپن، تایلند، تایوان و کشورهای همسایه شمال شرقی کشور ما، کشورهای تازه استقلال یافته شوروی سابق مثل: ازبکستان، ارمنستان، تاجیکستان، قرقیزستان در شرق ایران مثل افغانستان، پاکستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس: بحرین، قطر، عمان و در غرب کشور ما عربستان، عراق، کویت و در شمال غربی کشور ترکیه و حتی در کشورهای اروپایی مانند آلمان، جنوب اسپانیا و آمریکا نواختن دف رایج است و تقریبا در همه این کشورها اصول دف نوازی یکسانی وجود دارد. مگر در مواردی جزئی. مثلا در ازبکستان ساز را در بین دو پای خود می گذارند و با انگشتان دست به نواختن آن می پردازند. یا در عربستان با شیوه دیگری می نوازند که همراه با هلهله و شادی است. ولی آنچه که مسلم است این است که در مناطق دیگر بخصوص اعراب با محدودیت ریتمی همراه است و نوازندگی آنها تنوع آنچنانی ندارد.
از احسان قدمي، مقاله "موسیقی ایران در دوره اسلامی و دوران بعد از اسلام" در اولین کنفرانس بین المللی نوآوری و تحقیق در علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اجتماعی (سال 1396) با تأیید کمیته علمی و هیأت داوران اولین کنفرانس بین المللی نوآوری و تحقیق در علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اجتماعی منتشر و ارائه شد. این هنرمند موسیقی، مقاله تازه ای با عنوان «گذری تاریخی بر دف نوازی و اثرات معنوی آن بر روحیات» به رشته تحریر در آورده است که از نظر خوانندگان می گذرد. یکی از مهم ترین سازهای کوبه ای که از دیرباز معمول و متداول بوده است، «دف» می باشد که به لحاظ سادگی ساختمان و قداست همیشه مورد توجه مردم بوده است. کلمه دف در اصل عبری است و معنی کوبیدن را می دهد. در برخی قبایل رسم بر این بوده که برای دف قربانی کنند و یا در هنگام نواختن دف با قربانی کردن گوسفند نسبت به دف و نوازنده آن ادای احترام نمایند.در هزاره سوم قبل از میلاد ساکنان دره نیل (مصر باستان) در معابد خود هر روز مراسم مذهبی را با صدای انسان و سازهای مختلف از جمله دایره های بزرگ در برابر خدایان متعدد خویش انجام می دادند. در حدود هزار و پانصد سال قبل از میلاد مسیح، حضرت موسی (ع) نزد کاهنان مصری در علوم و موسیقی تعلیم دیده بود. در آن دوره همراه با سازهایی که نوازندگان می‌نواختند همچنین به گفته یکی از محققان ترک، در عروسی حضرت سلیمان (ع) و بلقیس دف نواخته می شده است. از نشانه های دیگر حضور دف در میان مردم نقشهای حجاری شده دسته ای از نوازندگان در خرابه های باستانی آسوره می باشد که در میان آنان سازهای گوناگون از جمله ساز دف به چشم می خورد که از نظر ساختمان تفاوت چندانی با دف امروز نداشته است. از دیگر آثار، نقش برجسته کاهنان معبدی است که همراه چند نفر دف نواز و چنگ نواز در حال هدیه کردن قربانی خود می باشند.
پایتخت «دف» کجاست؟ / بیژن کامکار چندی پیش از سنندج به من اطلاع دادند که گویا در اصفهان عزیز و زنجان نازنین عده‌ای هنر دوست و عاشق دف برای به ثبت رساندن این ساز تحت عنوان ساز سنتی و متداول این مناطق اقدام کرده‌اند. اینجانب به‌عنوان نخستین کسی که دف را در موسیقی ایران به‌عنوان سازی که قرنها در مراسم تکایای دراویش قادری کردستان مورد استفاده قرار می گرفت و در گوشه انزوا بود به کار برده و امروز به عنوان نمادی از آنسامبل موسیقی سنتی ایران، سازی جدایی‌ناپذیر است اعلام می کنم که میتوان آن را به‌عنوان یک ساز اصیل ایرانی نام برد. در این باره سخن زیاد است اما امروز صحبت از این است که این ساز به چه منطقه یا اقلیم باستانی در ایران مربوط بوده و چه کسانی خود را صاحب آن می‌دانند. در طول قرون و اعصار، ایران متحمل حمله‌های بیگانگان در مراحل مختلف تاریخی شد. بویژه اتفاقی که بر سر موسیقی در ایران آمد و موسیقی به تبع آن سازهای ایرانی محدود شد که خود حکایتی بسیار طولانی دارد که در این مجال فرصت میسر نیست.به‌طورخلاصه ساز چنگ که اَبَرنوازنده‌های آن مثل باربَد و نکیسا و بسیاری دیگر در ایران بودند، برای نجات خود این ساز به روسیه رفت. همچنین عود به میان عرب‌ها رفت و کمانچه در مراسم آیینی لرستان و دف ونی (شمشال) در مراسم آیینی دراویش قادری کردستان مورد استفاده قرار گرفت و حتی رُباب به افغانستان و پاکستان رفت. و اما امروز صحبت از «دف» است. نخستین اشتباه در این باره، در نام دف است که در میان عامه مردم به همه سازهایی که دایره‌ای شکل است و به روی آن پوستی کشیده شده گفته میشود،در صورتی که در خودِ ایران چند نوع دف وجود دارد. به‌عنوان مثال دفِ آذری ها که به آن داریه یا دایره میگویند و همچنین دفِ هشت گوشِ خراسانی‌ها و دفِ چهارگوشِ و دایره زنگی و تنبور و...که همه اهل فن و آگاه به سازهای کوبه‌ای می‌دانند که همه اینها در میان سازهای ملی ایران وجود دارند، ولی در اصطلاح عامه به همه آنها با آنکه سونوریته (صدادهی) و رنگ صدایشان و فن نواختنشان فرق دارد، دف گویند. همچنین در ملیت‌های دیگر از عرب ها و هندی ها و چینی ها تا تمام اروپا و امریکا، این ساز به شکل ها و هیبت‌های مختلفی وجود دارداما بازهم در اصطلاح عامه به همه آنها دف میگویند. ولی امروز از دفی صحبت میکنیم که با صفحه ممبرانوفونِ وسیع و بدنه دکمه بزرگ در خانقاه‌های شاخه قادریه کردستان استفاده میشود.این اندازه فقط در دفِ دراویش با سلسله‌های «زنجیر»های مخصوص وجود دارد که 3 حلقه بوده و حلقه سوم آن جفت است.دف، جزئی جدایی‌ناپذیراز مراسم آیینی مذهبی دراویش قادری است.با این شکل، بنده در هیچ جای ایران از خانقاه دراویش کردستان چیزی ندیده‌ام و نشنیده ام. با این حال اگر کشوری غیر از ایران ادعای این ساز را می کرد، قطعا مدعی آن بودم اما در خودِ ایران برایم بسیار عجیب است که برای یک ساز ایرانی بر سر میراث آن دعوا وجود دارد. کسانی که ادعا می کنند دفِ اصفهانی یا زنجانی یا هر جای دیگر غیر از کردستان، آیا کردستان را جزئی از ایران نمی‌دانند؟! اگر بگویند فلان هنر متعلق به اقلیم فارس و اصفهان است، من به‌عنوان یک کردستانی و در نهایت یک ایرانی، آن را ازآن خودم می‌دانم چون همه از یک سرزمین هستیم. به همین ترتیب، من دف را از آن کل ایران می‌پندارم، چنانچه همه ایران را از آن خودم. دف اگرچه تداعی کردستان و دراویش قادری است ولی متعلق به همه مردم ایران بوده چنانکه درموسیقی ایرانی حضور داشته و همانطور که پیشتر اشاره شد بعد از حمله اعراب به ایران، دربست نشینی خانقاه‌های کردستان خود را از گذارِ حلال و حرامی های تاریخ نجات داد و امروز به تمام مردم ایران و حتی جهان تقدیم شد. با این حال، نمی توان از نظر دور داشت که خاستگاه این ساز، کردستان و مشخصاً خانقاه‌های دراویش قادری بوده و ما مدیون این خانقاه‌ها هستیم که این ساز را قرن ها در درون خود و آیین خود حفظ کرده و در سال 1353 به کوشش اینجانب، دوباره به موسیقی ایران برگشت. من در ایران، دف را با مشخصات ذکر شده، اولاً ایرانی دانسته و ثانیاً معتقدم این ساز باید به عنوان یک ساز ایرانی و به نام همه ملت ایران در میراث جهانی یونسکو ثبت شود. با این وجود، در داخل ایران، این ساز با نام دراویش قادری کردستان عجین شده و تداعی گر این اقلیم است، بنابراین دف برای کردستان است و زادگاه آن، ایران بوده و سنندج، پایتخت دف است. بازهم متذکر می‌شوم، دف با سلسله زنجیرها و وسعتِ ممبرانوفون (پوست)، انواع مختلف دارد که درسراسر جهان مرسوم و متداول بوده و اجرا میشود.دف است با مشخصاتی که شرح آن رفت، در تکایای دراویش قادری نواخته میشود اما درباره ایرانی بودن آن میتوان به حجاری ها ،سنگ نبشته‌ها، نقاشی‌ها و اشعار _ که همه نشان از حضور دف دارند _ مراجعه کرد. استادم دکتر داریوش صفوت که از موسیقیدانان بزرگ ایران بود، در ساعت درس موسیقی ایران می‌گفت اگر برای هرمقوله فرهنگی هنری ازقبیل قصه، داستان، نمایش و نقاشی بتوان در یک اقلیم دویست سال مدرک و شاهد به‌دست آورید میتوانید قاطعانه آن را به آن اقلیم نسبت دهید.من نه به‌عنوان محقق بلکه به‌عنوان کسی که از کودکی در خانقاه‌های کردستان شاهد مراسم دف نوازی بودم، مطمئن هستم که در هیچ جای دیگری از ایران، چنین مراسم باشکوهی را ندیده ام. هر گاه پژوهشگری که درباره دف تحقیقی کرده و نزد اینجانب آمده، جویای خاستگاه دف شده، چون می‌دانستند از خطه کردستانم و دف می‌نوازم، کردستان را به‌عنوان مرکز اصلی تحقیق آنها معرفی کرده و صراحتا سنندج را پایتخت این ساز در ایران دانسته ام.
اشكالاتي كه ممكن است براي تيونر پيش بيايد: • گاهي اوقات وقتي سيمي را به صدا در مي آوريد تيونر چند نت را به شما نشان مي دهد ولي معمولاً يكي از آن نتها بيشتر روي صفحه نمايش ميماند (آخرين نت). چند بار (با فاصله) سيم را به صدا درآوريد و ببينيد كدام حرف (نت) بيشتر نشان داده مي شود. طبيعي است كه آن نت را بايد مورد نظر قرار دهيد. • گاهي اين دستگاه ها بيش از حد معمول و معقول بهم مي ريزند (مانند موبايلها). مي توانيد با روشن و خاموش كردن آنها دوباره شروع به كار كنيد. • همراه بعضي از تيونرها يك ميكروفن گيره اي نيز مي باشد. به طور كلي براي كوك كردن احتياجي به آن نداريد اما اگر در محيط شلوغ و پر سر صدا مجبور به كوك هستيد بايد از آن ميكروفن استفاده كنيد تا تيونر صداي محيط را نگيرد و نت صحيح را به شما نشان دهد. اين ميكروفن را مي توانيد به سوراخي كه كلاف بلند سنتور دارد نصب نمائيد. (به شكلي كه گيره داخل سوراخ و خود ميكروفن روي صفحه ي سنتور قرار گيرند) • از آنجائيكه اين دستگاه با باطري كار مي كند به اين نكته دقت كنيد كه: نصف سنتور را با باطري ضعيف و نصف ديگر آنرا با باطري نو كوك نكنيد، چرا كه فركانسهايي كه دستگاه با باطري نو به شما مي دهد كمي با فركانسهاي باطري ضعيف متفاوت است، يا كل سنتور را با همان باطري ضعيف كوك كنيد يا اگر باطري خيلي ضعيف است قبل از شروع عمل كوك از باطري نو استفاده نمائيد. با اين گفته اين مقاله را به پايان مي بريم كه فراموش نكنيد، توصيه هاي معلم در ريز مطالب و جزئيات خاص مي تواند بسيار راهگشا باشد.
حال سيم اول از سيمهاي نت سل كوك شده. مابقي سيمهاي نت سل را نيز به همين ترتيب عمل نمائيد. مثال ۲: فرض كنيد ميخواهيم نت سي سيمهاي سفيد را كوك كنيم. حرف لاتين نت سي B است. اگر به كوك دستگاه شور دقت كنيد خواهيد ديد كه نت سي بايد بمل باشد. يعني شما بايد به دنبال حرف B با علامت بمل بگرديد. بدانيد كه نت سي بمل كمي پايين تر از نت سي بكار (B بدون علامت) مي باشد. پس شما بعد از اينكه مثل سابق اول گوشي را كمي شل كرديد وقتي به آهستگي گوشي را سفت مي كنيد و هر بار سيم را به صدا در مي آوريد ابتدا به نت سي با علامت بمل مي رسيد تا به نت سي بكار. بعد از آن به دنبال چراغ سبز باشيد. مثال ۳: فرض كنيد ميخواهيم نت لا سيمهاي سفيد را كوك كنيم. اين نت كرن است، براي بدست آوردن آن شما اول به دنبال نت لا (A) با علا مت بمل باشيد هنگامي كه نت لا بمل را كوك كرديد (جراغ سبز) براي گرفتن لا كرن لازم است عقربه را حدوداً بين اعداد ۳۰+ تا ۴۰+ قرار دهيد. پس در نتيجه دانستيم لا كرن كمي بالاتر (بيشتر) از لا بمل است. در حقيقت نتهاي داراي علامت كرن همگي جايي كوك مي شوند كه اولاً علامت بمل براي آن نت بر روي صفحه ي تيونر نمايان است و ثانياً عقربه روي اعداد ۳۰+ تا ۴۰+ قرار دارد و نتيجتاً چراغ قرمز را مشاهده خواهيد نمود. علت اينكه چرا كرن بين اين اعداد واقع است يكي تجربه شخصي خودم در كار با تيونر است دوم اينكه اصولاً نتهاي كرن دار در موسيقي ما جاي صد در صد دقيقي ندارند و شما نهايتاً در آينده بايد با اتكا به گوش خود كوك كنيد اما فعلاً بين آن اعداد را اگر كوك كنيد كرن تقريبي (گاهي نيز دقيق) را بدست خواهيد آورد. چند نكته پيرامون كوك سنتور ۱- پيشنهاد ميكنم ابتدا سيمهاي سفيد را كوك كنيد سپس به سراغ سيمهاي زرد برويد. به اين خاطر كه سيمهاي سفيد از مقاومت بالاتري برخوردار هستند و احتمال پاره شدن آنها نسبت به سيمهاي زرد كمتر است تا زماني كه دست شما آشنايي مختصري با انجام عمليات كوك پيدا كند. ۲- تا وقتي گوش شما مهارت لازم را براي كوك (بدون تيونر) پيدا نكرده از كوك سيمهاي پشت خرك حتا به كمك تيونر پرهيز كنيد چرا كه كوك سيمهاي پشت خرك به مهارت لازم و تجربه ي كافي نياز دارد. اجالتاً هنگامي كه شما سيمهاي سفيد را كوك مي كنيد سيمهاي پشت خرك نيز تا حدي كوك مي شوند. ۳- خود را با انجام كوك در مدت طولاني خسته نكنيد. اين كار صبر و حوصله زيادي (مخصوصاً در اوايل كار) مي طلبد. توصيه مي كنم هر ۱۵ يا ۲۰ دقيقه كه كوك كرديد به خودتان و دستگاه استراحت دهيد. ۴- اگر اولين كوك شما حتا چند روز به طول بي انجامد اشكالي ندارد بلكه مهم دقت و حوصله اي است كه به خرج مي دهيد. بعد از اينكه سنتور را يكبار به طور كامل كوك كرديد (به جز سيمهاي پشت خرك كه شرح آن گذشت) مطلوب است دوباره تك تك سيمها را چك كنيد و ببينيد آيا سر جاي كوك اصلي خود قرار دارند يا خير، اگر نه، دوباره آنها را اصلاح كنيد. ۵- توجه كنيد اگر تا دو يا سه بار سيمي را چك كرديد و ديديد از كوك خارج شده است طبيعي است چون شما همه ي سيمها را حداقل يكبار شل كرديد بنابراين تا اين سيمها دوباره جا بيافتند ممكن است يك يا دو هفته طول بكشد. ۶- هنگام كوك ترجيحاً دست چپ خود را روي سنتور نگذاريد زيرا گرماي مستقيم دست شما باعث مي شود كوك سيمها كمي خالي شوند. ۷- توجه داشته باشيد در زاويه ي سمت چپ سنتور شما كسي نشسته باشد چون اغلب سيمها هنگام پاره شدن به طرف چپ پرتاب مي شوند و چون فشار زيادي دارند ممكن است باعث صدمه شوند. ۸- هنگام كوك كردن سر خود را به هر دليلي نزديك سنتور نبريد چون سيم ممكن است زماني كه پاره مي شود به چشم شما اصابت كند. ۹- براي شروع كوك يكي از نكات شل كردن گوشيها بود. از آنجائيكه براي بعضي اشكالاتي در اين مرحله بوجود آمده است دوباره يادآور مي شوم گوشي را به مقدار خيلي خيلي كم شل كنيد شايد در حدود كمتر از ۱۰/۱ دور. وقتي گوشي را زياد شل كنيد احتمال پاره شدن آن هنگام سفت كردن بيشتر مي شود. ۱۰- در نهايت بعد از انجام كوك و چك كردن دوباره ي آن مضراب را به حالت درست (به طوريكه مي خواهيد آهنگ اجرا كنيد) در دست بگيريد و نتها را تك تك بصدا در آوريد و ببينيد كه آيا درست كوك كرده ايد يا خير. (هر چهار سيم يك نت بايد هم صدا باشند)
شروع كوك سنتور ۱-سنتور را به حالت مايل بچرخانيد بطوريكه گوشيهاي سنتور درست مقابل دست راست شما قرار گيرند تا به آنها كاملاً مسلط باشيد. ۲-تيونر را روي ميز قرار دهيد بطوريكه صفحه ي آن مقابل ديد شما باشد. ۳-كليد كوك سنتور را در دست راست بگيريد. ۴- دم مضراب را مطابق شكل، در دست چپ نگه داريد. مثال ۱: فرض كنيد مي خواهيم نت سل سيمهاي سفيد را كوك كنيم. ۱- سيم اول نت سل (خرك سوم) را دنبال كنيد تا گوشي مورد نظر را پيدا كنيد (هميشه پايين ترين گوشي مربوط به سيم اول مي باشد و بقيه به ترتيب) ۲- با استفاده از كليد كوك، سيم مربوطه را كمي شُل كنيد (به طرف خودتان بچرخانيد، كمتر از ¼ دور). اين كار به اين خاطر است كه اگر سيم مورد نظر به عللي بالا رفته باشد شما آنرا دوباره پايين بياوريد و مطمئن شويد كه براي كوك بايد سيم را آهسته آهسته و به نرمي سفت كنيد تا به نت اصلي برسيد. اين كار احتمال پاره شدن سيم را نيز كم ميكند. ۳- حال با استفاده از دم مضراب (كه در دست چپ قرار دارد) سيم اول (از بالا) نت سل را به صدا در آوريد و به صفحه ي تيونر نگاه كنيد. حرف لاتين نت سل G مي باشد اگر تيونر سل را نشان داد به مرحله ي چهارم برويد در غير اين صورت گوشي را كمي سفت كرده (كمتر از ۸/۱ دور) و دوباره سيم را به صدا درآوريد و به تيونر نگاه كنيد. اين عمل را آنقدر ادامه دهيد تا به حرف G برسيد. ۴- در اين مرحله عقربه تيونر را به سمت مركز هدايت كنيد تا عقربه روي عدد صفر قرار گيرد و چراغ سبز روشن گردد. اگر عقربه پايين يا چپ بود (روي اعداد منفي) گوشي را كمي سفت كنيد و اگر عقربه بالا يا راست بود (روي اعداد مثبت) گوشي را كمي شل كنيد تا حرف G با چراغ سبز حاصل گردد. توصيه اينكه خيلي تلاش نكنيد عقربه دقيقاً روي عدد صفر قرار بگيرد چون به دو دليل اين كار مشكلي است (مگر بصورت تصادفي اين اتفاق بيافتد). دليل اول: اين نوع دستگاه هاي تيونر خيلي دقيق نيستند (البته براي حل مشكل كوك شما ايده آل مي باشند). دليل دوم: صدايي كه شما از سنتور ايجاد مي كنيد با اندكي صداي محيط (صداي مزاحم، Noise) به ميكروفن تيونر مي رسد. بنابراين اگر عقربه در حدود عدد ۵- تا ۵+ قرار گيرد مطلوب است. در واقع پيشنهاد مي كنم شما به چراغ توجه كنيد، اگر سبز شد كار تمام است و مي توانيد به سراغ سيم بعدي برويد.
كوك دستگاه شور: سيمهاي زرد: از خرك اول تا نهم: مي كرن – فا بكار – سل بكار – لا كرن – سي بمل – دو بكار – ر كرن – مي بمل – فا بكار. سيمهاي سفيد: از خرك اول تا نهم: مي كرن – فا بكار – سل بكار – لا كرن – سي بمل – دو بكار – ر بكار – مي بمل – فا بكار. سيمهاي سفيد پشت خرك: از خرك اول تا نهم: مي كرن – فا بكار – سل بكار – لا بمل – سي بمل – دو بكار – ر بكار – مي بمل – فا بكار. اين توضيحات مقدماتي هستند كه شما جهت كوك به آنها نيازمنديد و به نظر من لازم نيست اين موارد را حفظ كنيد بلكه مي توانيد در صورت نياز به آنها مراجعه كنيد. طريقه ي انجام كوك به صورت عملي در مقاله بعدي شرح داده خواهد شد.
چرا كه هدف از كار با تيونر براي كوك سنتور آسان تر كردن كار است وگرنه اگر قرار باشد قبل از پرداختن به اين موضوع ابتدا معلم تمام مباحث راجع به تئوري موسيقي را به هنرجو بياموزد مشكل چند برابر خواهد شد و گذشتن از خوانِ كوك سنتور بيش از پيش دشوارتر و طولاني ترخواهد شد. در مقاله ي بعدي طريقه ي عملي استفاده از تيونر را براي كوك سنتور را شرح خواهیم داد. نتها به زبان لاتين عبارتند از : دو C – ر D – مي E – فا F – سل G – لا A – سي B براي كوك سنتور با تيونر به چند علامت نياز داريد: بكار : محل اصلي نُت بِمُل: نيم پرده (۲/۱) پائين تر از جاي اصلي كُرُن: ربع (۴/۱) پرده پائين تر از جاي اصلي ديِز: نيم پرده بالاتر از جاي اصلي نت با عرض پوزش شكل اين علامات را نتوانستم بنويسم و كنار آنها بگذارم خواهشمندم براي ديدن و آشنا شدن با شكل اين علامات به كتاب “دستور سنتور، استاد فرامرز پايور ” مراجعه كنيد. ذكر كاربرد اين علامات جهت آگاهي از كاركرد آنها بوده اما شما براي كوك احتياجي به دانستن آنها نداريد بلكه كاملاً مطابقِ روش زير عمل نمائيد. و اما تنظيم تيونر ۱-ميزانِ هرتز (Hz) تيونر ها قابل تنظيم هستند معمولاً در محدوده ي ۴۳۵ تا ۴۴۵٫ پيشنهاد مي كنم تيونر را بر روي ۴۳۵ هرتز تنظيم كنيد به اين دليل كه شما در ابتداي كار و تجربه كردن كوك سنتور هستيد و نبود مهارت لازم مي تواند منجر به پاره شدن سيمهاي سنتور بشود ولي با تنظيم بر روي ۴۳۵ اين احتمال كاسته مي شود و درصدي از خطاي شما را پوشش مي دهد.(استاندارد ۴۴۰ مي باشد) ۲-بعضي از تيونر ها حق انتخاب علامت بمل يا ديز را به شما مي دهند، شما روي علامت بمل تنظيم كنيد. اگر تيونر شما چنين انتخابي نداشت لازم به تنظيم آن نيستيد. ۳-برخي از تيونرها نت پايه ي آنها قابل تغيير است، شما بر روي نت دو (C) تنظيم كنيد.(اين علامت در مركز تيونر واقع است) تيونر توضيح اينكه اگر تيونر شما از نوعي است كه داراي علامت كرن مي باشد بهتر است از آن براي كوك ربع پرده ها استفاده نكنيد چرا كه اين علامت به شما ربع پرده ي گامهاي عربي را مي دهد نه فاصله ي ربع پرده ي ايراني. براي كوكِ ربع پرده ها با توجه به راهنمايي و فرمولي كه در ادامه مطلب آمده احتياجي نداريد كه حتماً از تيونري استفاده كنيد كه داراي ربع پرده يعني علامت كرن باشد بلكه با تيونر هاي معمولي كه فقط داراي اين دو علامت (ديز و بمل) هستند نيز قادر به كوك خواهيد بود.
۱- درست است كه گرفتن فواصل دقيق گامهاي ايراني با تيونر امكان پذير نيست ولي به اين علت، درست به نظر نمي رسد كه شاگرد را با سنتورِ ناكوك تا چند سال رها كرده به اين بهانه كه تيونر فاصله هاي دقيق را براي كوك به او نمي دهد و بايد سالها بگذرد تا گوش هنرجو به طور نسبي يا كامل پرورش يافته تا قابليت انجام كوك را پيدا كند. ۲- همين امر كه هنرجو چندين سال با ساز ناكوك تمرين مي كند اين خود عاملي است كه پرورش گوش او را نه تنها عقب مي اندازد بلكه از آنجائيكه چندين سال اصوات نادرست شنيده گوش او دچار ناهنجاري مي شود به طوريكه اصلاح اين خطا خود زمان قابل توجهي را مي طلبد. ۳- مسئله ي ديگر زمان است. شايد قديمتر وقت و فكر مردم آزادتر بوده به طوريكه مي توانستند روزي چند ساعت به تمرين كوك و موارد مربوط بپردازند. امروز با توجه به محدوديت زمان، از چند هزار هنرجو يك نفر فرصت دارد تا روزي چند ساعت فقط به كوك اختصاص دهد؟ بنابراين جهت از دست ندادن زمان، تيونر مي تواند صرف زمان براي كوك را به حداقل برساند ضمن اينكه بهره وري آن نيز قابل قبول مي باشد. ۴- وقتي هنرجو سالها با سازي كه حداقل ۹۰ درصد آن كوك بوده تمرين كرده گوش او حدالامكان از ناهنجاري هاي صوتي به دور بوده و بعدها مي تواند با شنيدن آثار موسيقي مراجعِ كوك، فاصله هاي درست موسيقي ايراني را فرا گيرد و رفته رفته مي تواند با تكيه به گوش خود، سازش را كوك نمايد. نكته ي قابل ذكر اين است كه براي آموزش كار با تيونر دانستن تئوري موسيقي و فواصل و گامهاي ايراني ضروري نيست بلكه فقط لازم است موضوعات و موارد مربوط به اين كار را به هنرجويان درس داد تا بتوانند قطعات درس گرفته شده ي خود را با سنتوري كه حداقل ۹۰ درصد آن كوك است اجرا كنند و لذت ببرند و آموزش تئوري موسيقي مربوط به فواصل و گامها را در آينده به آن بپردازند.
۱- آموزش كوك سنتور به طريقه ي سنتي(با تكيه بر گوش): كار و تمرين بر روي اصوات تا گوش هنرجو قادر به تشخيص صداي درست شود. اين روش البته مستلزم صرف وقت زيادي است و كار و انرژي فراوان را هم از طرف معلم و هم از طرف شاگرد نياز دارد. با توجه به اين كه مي دانيم معمولا ساعات كلاس موسيقي به طور ميانگين نيم ساعت است. چگونه تدريس هم فن سنتور و هم كوك آن در اين زمان ميسر است ؟ يا اينكه معلم با صرف وقتي اضافه تر از آن نيم ساعت طريقه ي كوك كردن را به هنرجو تدريس كند كه در نتيجه تحميل هزينه ي اضافي خواه يا نا خواه بر دوش هنرجو خواهد بود. البته واضح است كه هيچ هنرجويي در هيچ رشته ي سازي در اوايل كار يعني هنوز تا وقتي كه با صدا ها از طريق درست ضربه زدن به سيم و نواختن آهنگ آشنا نشده معلم قادر به تدريس كوك نخواهد بود به ويژه در مورد ساز سنتور. حتا با اين فرض اگر اين مراحل نيز انجام بگيرد به طور قطع آموزش چگونگي كوك و تشخيص صداي درست حداقل چند سال به طول مي انجامد. ۲- توصيه ي معلم به شنيدن آثار موسيقيِ مربوط كه باعث تقويت گوش هنرجو مي شود. اين امر كه البته بهترين روش به نظر مي رسد نيز مدت زمانِ زيادي طول خواهد كشيد تا گوش هنرجو پرورش يابد و تا آن زمان به علت مشكلاتي كه در بالا ذكر شد مدتها بايد با ساز ناكوك تمرين كند (كه اين خود موجب تأخير در پرورش گوش او ميشود) تا زماني كه مهارت كوك را از طريقِ شنيداري حاصل كند. ۳- استفاده از تيونر براي كوك سنتور: عقيده بر اين است كه مقامها و فواصلِ موسيقيِ ايراني را بر مبناي تشخيص گوش مي توان دقيق شناخت و كوك كرد و دستگاه هاي كوك موجود (تيونر) قادر نيستند كه فواصل دقيق كوكهاي گامهاي ايراني را بدهند.
کوک سنتور یکی از مشکلات هنرآموزان این هنر سنتی است ، و دلیل آن هم سیم های زیاد این ساز است که همیشه باعث میشود استاد و هنرجو زیاد علاقه ای به آموزش کوک سنتور در ابتدای آموزش ندارند.در هر صورت برای نواختن بهتر یادگیری کوک سنتور بسیار ضروری است . معمولا معلمين طبق صلاح ديد به طور متوسط ماهي يك مرتبه سنتور هنرجو را كوك مي كنند. جداي از مسئله ي حمل و نقل اين ساز كه براي همه و بيشتر براي نو جوانان كمي مشكل است حمل و نقل ساز از منزل شاگرد به محل تدريس و باالعكس در فصل گرما و سرما (كه تأ ثير مستقيم و منفي بر كوك ساز دارد) و با توجه به تجربه ي كمي كه هنرجويان در رابطه با چگونگي حمل ساز در شرايط كاملا بهينه را دارند زحمت كوك معلم را تا حدي بي اثر مي كند. مي دانيم بنا بر قابليت اين ساز (و البته اكثر سازها) مدت زماني كه اين ساز كاملا كوك مي ماند با نظر به مطالب فوق الذكر مدت كمي است و معمولا ذر طي مدت دو ، سه يا چهار روز ۲۰ الي ۵۰ در صدِ كوك سنتور خالي مي شود ( البته كيفيت سنتور نيز در زمان و درصدِ بالا تأثير مستقيم دارد ولي از آنجائيكه ۹۰ درصدِ هنرجويان از سنتور مشقي استفاده مي كنند با اين فرض ماندگاريِ كوكِ سنتور به حداقل زمان ممكن كاهش پيدا مي كند) با احتساب اين امر نتيجتا در مدت آن يك ماه هنرجو تنها فقط چند روز با سنتور كوك شده تمرين مي كند و مابقي تمرينات او همه با ساز ناكوك انجام مي پذيرد. با توجه به مطالب فوق بي دليل نيست كه گوشِ هنرجويانِ سنتور به مراتب ديرتر از هنرجويانِ سازهاي ديگر پرورش مي يابد و تا مدتهايِ مديد قادر نخواهند بود صدايِ اصلي و دقيقِ نتها را تشخيص دهند. كم نيستند هنرجويانِ سنتوري كه بعد از گذشتِ ۵ ، ۶ ، يا ۷ سال هنوز قابليت كوكِ صحيح و دقيقِ سازِ خود را ندارند مگر عده اي قليل كه با پشتكار و علاقه سعي مي كنند در همان سالهايِ اوليه مشكلِ خود را با كوكِ ساز تا اندازه اي حل كنند. تنها دليلي كه هنرجويان سنتور از دستگاه شور شروع به آموختن مي كنند و اغلب تا چند سال در همان كوك باقي مي مانند مشكلات كوك اين ساز براي تغيير از دستگاهي به دستگاهي ديگر براي نواختن آهنگهاي متنوع ديگر مي باشد. البته انتخاب دستگاه شور كه وسيع ترين دستگاه ايراني است با توجه به اين محدوديت درست به نظر مي رسد. اين يكنواختي گاهي باعث خستگي استاد و گاه شاگرد مي شود و در بعضي موارد باعث سوء تفاهم از جانب شاگردان مي شود كه فكر مي كنند بسياري از آهنگها را نمي توان با سنتور اجرا كرد يا براي نواختن آهنگهاي جديد بايد از خوانِ كوكِ سنتور عبور كنند و حتا در صورت موفقيت ديگر قادر نخواهند بود قطعات و آموخته هاي قبلي خود را مرور كنند يا بايد بپذيرند كه دائما بايد دست به كليد (وسيله كوك سنتور) و آماده ي كوك ساز باشند تا آن قطعه اي كه مي خواهند بنوازند. در غير اين صورت اين تصور پيش مي آيد كه براي هر بار كوك در دستگاه جديد بايد ساز خود را به كلاس برده تا استاد آنرا كوك كند. شايد از همين جا فكر داشتن سنتورِ ديگري به عنوان سنتور دوم و تحمل بار هزينه ي اضافي براي خريد آن به ذهنِ هنرجويان خطور كند. به طور يقين عاقلانه تر آن است كه سنتور دوم به مراتب بايد بهتر از اولي باشد و متعاقب آن كنار گذاشتن هزينه اي چند برابر دفعه ي اول جهت تهيه ي ساز دوم را مي طلبد. گمان اينكه هر هنرجويِ سنتور بايد حداقل دو ساز داشته باشد تا بتواند آهنگهاي متنوعتري را درس بگيرد و بنوازد ممكن است دليل بر كناره گيري زود هنگام شاگردان از ادامه ي تعليم اين ساز گردد. مجموعه ي اين عوامل مي تواند موجب ايجاد يك تأثير نامطلوب و منفي روي روحيه ي هنرجويان را داشته باشد.
بعضی از سازندگان و فروشندگان، محصولات ارگ و کیبورد خود را در این گروه بندی های زیر تقسیم می کنند : دیجیتال پیانو : یک ارگ و کیبورد الکترونیک که برای تولید صدا و احساس نوازندگی به مانند پیانوی آکوستیک طراحی شده است. پیانوی استیج : یک نوع از دیجیتال پیانو که برای استیج یا اجرای زنده طراحی شده است. سینتی سایزر : ارگ های الکترونیکی که از سینتی سایزرهای صدای گوناگون برای تولید محدوده وسیعی از صداها استفاده می کنند. تنظیم کننده : ارگ های الکترونیکی که می توانند یک محدوده از صداها را به خوبی برای همراهی اجرا کننده تولید کنند و معمولا توسط دست چپ نواخته می شوند. یک ارگ تنظیم کننده معمولا گروه های تک نفره نیز خوانده می شود. در مقایسه با دیجیتال پیانوها یا پیانوهای دیجیتال، ارگ های (کیبوردهای) الکترونیک معمولا قیمت پایین تری دارند و کلیدهای کمتر شبیه به پیانو و سبک تر دارند ولی کنترل های بزرگ فرعی بسیار بیشتری دارند و معمولا شامل یک بلندگو روی ارگ هم هستند. برخلاف سینتی سایزر، هدف اصلی ارگ تمرکز بر روی جزئیات کنترل صدای پارامتری سینتی سایزری نیست.
سمپل (sample) به معنای نمونه است نمونه از هر چیزی.در کیبورد هایی که اصطلاحا سمپلر نام دارند به معنای نمونه خوان هستتند. مطلب رو باز تر میکنیم… تا به حال در مجالس و مهمونی هایی که از ارکستر استفاده میکنند به نوازندگان آنها دقت کرده اید ؟ آنها آهنگ های رقص دار و زیبایی مینوازنند با خودتون میگین که در اولین فرصت که به خونه رسیدم حتما همان آهنگ ها را برای خودم خواهم زد ولی وقتی که خودتون اون آهنگ رو اجرا میکنید متوجه مییشین که به اون رقص داری و زیبایی که در عروسی شنیدید نبوده اند. تفاوت در چیست؟ تفاوت در سمپل است . کیبورد هایی که نوازندگان مجالس استفاده میکنند اکثرا سمپل دار هستند به خاطر همین کار کردن با آنها ساده و زیبا و قوی ترمی باشندو چون شما همان آهنگ را با کیبورد بدون سمپل خود اجرا میکنید این تفاوت را احساس میکنید. کیبورد هایی که سمپلر هستند به خاطر سیستم ریتم سازی بازی که دارند ریتم سازی برای آنها ساده تر از کیبورد های بدون سمپل است. ببینید وقتی که یک ریتم ساز میخواهد برای یک کیبورد ریتم بسازد با اجزایی مثل دارم کیت ، پرکاشن و 6 آپشن دیگر برای ساخت آکورد سر و کار دارد حالا زمانی که کیبورد سمپل خوان باشد ریتم ساز کار راحت تری پیشرو دارد به راحتی با گرفتن سمپل از ساز های دیگر مثل تمبک ، دف ، دارم و… آنها را در ریتم سازی خود به کار میبرد و ریتم های زیباتر و قر دار تری برای کیبورد خود میسازد. ولی زمانی که کیبورد سمپل خوان نیست : ریتم ساز مجبور است با همان درام کیت و پرکاشن هایی که خود کارخانه بر روی دستگاه قرار داده است ریتم های خود را بسازد و نمیتواند از بیرون سمپل بگیرد و اسنفاده کند . چون کیبورد سمپل خوان نیست.این امر کار ریتم سازی را کمی مشکل تر میکند وریتم های ساخته شده بدون سمپل ساده تر و معمولی تر از ریتمهای سمپل دار هستند. به خاطر همین امروزه اکثر ریتم سازان اکثرا برای کیبورد های سمپل خوان ریتم سازی میکنند ولی امروزه برای کیبورد های بدون سمپل یک سری ریتم هایی ساخته شده است که تا حدودی به سمپل شباهت دارن ولی کیفت سمپل یه چیز دیگه است.
اگر فردی هستید که به تازگی میخواهد نوازندگی با کیبورد را شروع کند حتما با کیبورد های آموزشی شروع به یادگیری کنید چون کیبورد های آموزشی ساختار ساده ای دارند. یادگیری کیبورد با آنان ساده میباشد خیلی از علاقه مندان سوال می کنند بهتر نیست که از اول با یه کیبورد حرفه ای شروع کنیم؟ در جواب باید بگوییم نه بهتر نیست.چون کیبورد های حرفه ای ، برای افراد حرفه ای طراحی شدند وساختار بسیار پیچیده ای دارند و … وقتی که یک فرد مبتدی شروع به آموزش با کیبورد های حرفه ای می کند،ممکن است نتواند از پس ساختار پیچیده ای آن براید در نتیجه ممکن است که کلا از کیبورد متنفر شده با کلی ضرر ساز خود را فروخته و حتی ممکن است دیگر دنبال یاد گیری کیبورد نرود ولی شما با یک کیبورد آموزشی شروع به آموزش میکنید. یادگیری ساده به خاطر ساختار ساده ی آن یادگیری آن آسان بوده و در طول زمان ذهن شما آماده کار کردن با کیبورد های حرفه ای میشود و دیگر مشکلی با کیبورد های حرفه ای نخواهید داشت . ولی اگر شخصی نیمه حرفه ای ویا این که حرفه ای هستید که کیبوردی قدیمی دارد ویا اینکه کیبورد ندارد و میخواهید که کیبوردی جدید خریداری نماید،مشکیل برای خرید کیبورد ندارید به توجه به نیاز ها و توقعات شما از دستگاه مورد نظر می توانید کیبورد مورد نظر خودتون رو تهیه کنید.
صدای الکترونیک قدم بعدی طراحی تکنولوژی صدای الکترونیک بود. اولین ساز، دنیس دور بود که توسط واکلاو پروکاپ داویس در سال ۱۷۵۳ ساخته شده بود. این ارگ (کیبورد) با ۷۰۰ سیم موقتا الکترونیک شده بود تا کیفیت صوتی آن را تقویت کند. ۷ سال بعد جین بپتایس، کلاوسین الکتریک را درست کرد. این ارگ و کیبورد موسیقی با پلاکترا و فعالی سازی توسط الکتریسیته ارائه شده بود. هر دو این ارگ ها از الکتریسیته برای تولید صدا استفاده نمی کردند. الیشا گری یک ساز موسیقی الکترونیک به نام تلگراف موزیکال اختراع نمود. این ارگ از ایران کیبوردیست مدار الکترومغناطیس، صدا تولید می کند. او یک اوسیلاتور (نوسانگر) تک نت ابتدایی برای آن ارائه کرد. در قدم بعدی او یک بلندگو شامل دیافرام برای قابل شنیده شدن دیتا به آن اضافه کرد. در سال ۱۹۰۶ ، لی دی فارست، ترایود الکترونیک والو را اختراع کرد. در ۱۹۱۵ او اولین ساز لامپ خلاء، پیانوی صوتی را اختراع کرد. تا زمان اختراع ترانزیستور، لامپ خلاء جزئی ضروری در سازهای الکترونیک بود. در سال ۱۹۳۵ ، ارگ اسطوره ای همند معرفی شد. این ارگ قادر به تولید صداهای پلی فونی و چندصدایی بود. توسعه های بیشتری در صنعت ارگ و کیبورد توسط “موسیقی ساز چمبرلین” در سال های ۱۹۴۰ و ملوترون در اوایل سالهای ۱۹۵۰ انجام شد. اولین قدم بسوی پیانو الکترونیک توسط رودز با پری پیانو برداشته شد. یک ساز سه و نیم اکتاو. نسل بعدی این ساز قادر به انجام خود تقویت سازی صدا بود. در سال ۱۹۵۵ کمپانی وارلیتزر اولین پیانوی الکتریک را بنام ۱۰۰ عرضه نمود. اختراعات سینتی سایزرهای موسیقی در سالهای ۱۹۶۰ قدمی به سوی ارگ مدرن امروزی بود. هرچه تکنولوژی توسعه بیشتری یافت، سینتی سایزرهای بزرگ به سازهای قابل حملی تبدیل شدند که می توانستند در اجراهای زنده نیز بکار برده شوند. این امر از سال ۱۹۶۴ وقتی باب موگ سینتی سایزر موگ خود را تولید می کرد، شروع شد. این سینتی سایزر کلیدهای خودش را نداشت ولی نسل بعدی با کیبوردهای سرخود مجهز شدند. این ارگ (کیبورد) مونوفونیک بود و فقط قادر به تولید یک نت در یک زمان واحد بود.
چگونه ساز کیبورد (ارگ) خریداری نماییم ؟ کیبورد یا کیبورد الکتریک (Electronic Keyboard) نام سازی است که برای نواختن نت‌های مختلف موسیقی دارای چندین کلید، دکمه یا اهرم میباشد و برای تولید صدا از الکترونیک استفاده میکند. نوع حرفهای این ساز امکانات زیادی به‌همراه دارد که از جملهٔ آنها میتوان به پیانو الکتریکی، ارگ الکتریکی، سینتیسایزر و ملودی‌های ضبط شده اشاره کرد. سازهای کیبوردی سازهای کیبوردی از سه قرن قبل از میلاد مسیح هم وجود داشته اند که به ارگ های لوله ای تکامل پیدا کردند تا بعدها که به سازهای قابل حمل نظیر پورتیتو و ارگ پوزیتیو رسیدند. سازهای کلاویکورد و هارپسیکورد در قرن چهاردهم ساخته شدند. زمانی که تکنولوژی بهبود یافت کیبوردهای پیچیده تر ساخته شدند. شامل کیبورد و ارگ ۱۲ صدایی که هنوز هم مورد استفاده قرار می گیرد. در ابتدا صفحه کیبورد یک ساز، فقط می توانست یک مقدار خاص صدا تولید کند. در قرن هجدهم پیانوفورت اختراع شد که طریقه جدیدی از کنترل میزان و شدت صدا را توسط میزان فشار اعمال شده توسط فشار دادن کلید را ارائه می کرد.
از کیبورد ها می توان برای ایجاد صدای سازهای مختلف استفاده کرد، سازهایی مانند پرکاشن ها، سازهای بادی یا حتی سازهای زهی. اُرگ صفحه کلید ارگ ها شبیه صفحه کلید پیانو هاست، با این حال صدایشان بسیار متفاوت است. تصور می شود که پیشینه ی ارگ به حدود 200 سال قبل از میلاد بازمیگردد، و در دنیای غرب سابقه ای طولانی داشته است. این ساز عموما در کلیساها استفاده می شود. صفحه کلید های متعددی وجود دارد که با دست یا پا نواخته میشوند. هنگامی که این کلید ها فشرده میشوند، نوازنده چرخه ای را کامل میکند که باعث میشود هوا درون ارگ به حرکت درآید. هیچ ضربه ای به صورت فیزیکی، آنچنان که در پیانو هست، وارد نمیشود. ارگ می تواند صدای یک نت را برای مدت زمان نامحدودی نگهدارد، بدون اینکه به دوباره نواختنش نیازی باشد. صدایی که از طریق استفاده از لوله ها و لوازم الکترونیکی، در ارگ ها ایجاد میشود، می تواند از صدای شیپور یا نی، تا صدای انواع سازهای بادی، متغییر باشد.
کیبورد ها در چهار نوع دارند : 1. سینت سازر synth sizer 2. سکووانسر sequencer 3.ارنجر arranger 4.میدی کیبورد midi keyboa 5. سینت سایزر synth sizer کیبوردها با نیروی الکتریکی کار میکنند، و زمانی که کلیدی فشرده میشود، نت ها به صورت دیجیتالی تولید میشوند. نت ها میتوانند برای مدت زمان نامحدودی امتداد یابند. کیبورد ها معمولا قابل حمل هستند. نیازی به تیون (کوک) کردن ندارند و در انواع مختلفی از لحاظ اندازه و کیفیت موجودند.
کیبوردها، اغلب پیانوی دیجیتال هم خوانده می شوند، با این حال برخی می گویند کیبورد ها بیشتر به ارگ های لوله ای شباهت دارند. آنها سازهای صفحه کلیدی مدرن و معاصرند. آسمونی در این مقاله به معرفی کیبورد و ارگ می پردازد. کیبورد یک ساز است و از خانواده ساز های کلاویه ای است . ساز کلاویه ای سازی است که نواختنش بوسیله ی کلاویه انجام میگیرد . کلاویه یک کلید اهرمی مخصوص برای نواختن نت های موسیقی است که همشکل خانواده ساز های پیانو و انواع دیگر کار می کند . پیانو – ارگ کلیسا – ارگان فلوت – ملودیکا – هارپسیکورد – اکاردِئون همه نمونه هایی از ساز های طبیعی است که با برق کار نمیکند. اما کیبورد های امروزی تفاوت های عمده ای با اون ساز ها دارند و دیگه تنها یک ساز نیستند و مجموعه ای از موسیقی و ساز های مختلف هستند . اما کیبورد هیچ سازی رو نمیتونه مثل طبیعی اجرا کنه ولی در حین حال هیچ سازی به کاملی و متنوع بودن کیبورد نیست . امروزه کیبورد های الکترونیک تنها کار نوازندگی رو انجام نمیدهند . کیبورد ها کلا ساز های کلاویه ای که با برق کار کنند را شامل میشن : مثلا انواع الکترو پیانو سازی به نام کلاوی و پیانو های برقی و...
5)در مورد آهنگسازان بزرگ تحقیق و مطالعه کنید وقتی شمادر حال نواختن یک قطعه سونات از موتزارت هستید در حالی که هیچ چیز در باره زندگی اش نمیدانید ، نمیتوانید خود را در قالب شخصیت اصلی داستان قرار دهید و این نواختن با احساس درست را برای شما مشکل ترمیکند . همه چیز در مورد آهنگساز مورد علاقه خود را یاد بگیرید و تلاش کنید که راه هایی برای نواختن آهنگهای اوهمانند خودش پیدا کنید .
4)در خواندن نت های موسیقی بینایی خود را تقویت کنیم اگر شماهیچ مشکلی در خواندن نت های موسیقی ندارید خیلی سریع میتوانید آهنگهای جدیدی رایاد بگیرید . کار برروی مهارت در خواندن نت را با در اولویت قرار دادن تمرینات روزانه و اجرای چندمیزان از تمرینات جدید قطعات پیانو ، ادامه دهید.
3) در هنگام تمرین و نواختن هدف خود را معلوم و مشخص کنیم وقتی درحال خواندن و تمرین کردن یک آهنگ هستید ، هدفتان را مشخص کنید . اهنگی که از همه لحاظ درست و علمی باشدپیدا کنید و دانش و مهارت خودتان را با اون هماهنگ کنید . برای مثال وقتی در حال مطالعه و تمرین کتاب چرنی هستید ، هدفتان را مشخص کنید که مثلا هر روز یک صفحه راتمرین کنید . البته باید سطح کار و مهارت خودتان را در این میان در نظر داشته باشید
2) تمرینات را بصورت مداوم و منظم انجام دهید هیچوقت زمانی که خسته هستید تمرین نکنید ! چون در این هنگام شما تمرکز لازم برای تمریناتی که سودمند باشد و باعث پیشرفت شود راندارید . تمرینات منظم نوازنده پیانو نیاز به یک هماهنگی خوب و مهارت در خواندن موسیقی دارد . برای بدست آوردن بهترین نتایج در تمرینات نوازندگی پیانو ، روزانه حداقل به 20 تا 30 دقیقه تمرین منظم نیاز است .
پیانو به عنوان مادر سازها و کاملترین ساز نیز شناخته میشود؛ بعلت اینکه پیانو قادر است محدودهٔ بسیار گسترده‌ای از اصوات را تولید کند در حالی که سایر سازهای اصیل موسیقی تنها بخشی از این محدودهٔ صدا را تولید میکنند. تقویت نوازندگی پیانو با 5 گام میخواهید نوازنده پیانو شوید و در جستجوی روشهایی برای پیانیست بودن هستید، خواندن مطالب زیر را از دست ندهید . پیانو مادر سازها و کامل ترین ساز است، قبل از نواختن قطعات طنین انداز و سخت ،نیاز است که اطلاعاتی در این مورد داشته باشید. در این مقاله من میخواهم تقویت نوازندگی پیانو با 5 گام را معرفی کنم . 1) داشتن یک استاد ماهر و حرفه ای تحت تاثیرگفته های افرادی گه به شما میگویند شما به معلم پیانو نیاز ندارید قرار نگیرید ! من شدیدا به شما پیشنهاد میکنم که به دنبالیک معلم پیانوی واجد شرایط باشید ! چرا ؟ … نکته مهم همین جاست. با وجود یک معلم پیانو و اینکه مجبور به انجام دادن کاری باشید ، شما خیلی سریع تر و خیلی بهتر یادمیگیرید و میتوانید نوازنده پیانو شوید .
البته امروزه سازندگان با توجه به شناختی که نسبت به چوب های متفاوت و ساخت و پرداخت آنها پیدا کردند و همچنین با استفاده از تکنیکهای جدیدی که برخی از سازندگان برای خشک کردن چوب استفاده می کنند مشکل فوق تا حد قابل قبولی رفع شده ولی نمی توان اینگونه چوبها را با چوبِ سالم گردو که از زمان قطع آن حدود بیست سال برای خشک شدنش گذشته قیاس کرد. چهارم از آنجایی که معمولا یک نوازنده احتیاج پیدا می کند که با ساز خود در مکانهای مختلف و در شرایط متفاوت و در فصل های گوناگون برنامه اجرا کند نکته ی قابل اهمیت در ساخت، استفاده از یک چوب خوب و ساخت و پرداخت درست آن است که باعث مقاوم شدن بدنه ی ساز در برابر ناملایمتهای طبیعی شود. مقاومت در برابر مسائلی چون گرما، سرما، رطوبت، حمل و نقل، ضربه و سقوط ساز (مثلا از روی میز یا از درون جعبه هنگام حمل ساز). استثناعاتی نیز وجود دارد. در موارد نادری دیده می شود سنتوری که در آن از چوب خوبی استفاده شده باشد و حتا اگر از لحاظ مهندسی و کیفیت مواد به کار رفته در آن از درجه مرغوبیت متوسطی هم استفاده نشده باشد با این حال صدای ساز، مطلوب و استاندارد است گاهی ساز در حد ساز درجه یک و گاهی در حد یک ساز درجه 2 می باشد. در واقع از این توضیحات مشخص می شود که: "مهندسی ساخت ساز" با پیش نیاز چوب خوب در درجه اول اهمیت، نسبت به ظاهر و مواد به کار رفته ی آن است.
جمله عواملی که می توانم اشاره کنم و در حد کاربری و دانسته ی یک هنرجو نیز باشد عبارتند از: اول کیفیت خودِ چوب و چگونگی ساخت و پرداخت آن. دوم اینکه از چه قسمتی از چوب درخت گردو برای ساخت کدام قسمت از سنتور استفاده شده باشد. چون در سنتور صفحه ی رو یی و زیرین ساز از اهمیت بیشتری برخوردار هستند بنابراین مهم است از کدام قسمت این چوب صرف ساخت و پرداخت صفحه ی رو و زیر ساز شده. کلافهای کناری و بالا و پایین ساز از اهمیت کمتری برخوردار هستند و طبیعتا دقت در انتخاب کدام قسمت از چوب و پردازش آن کم اهمیت تر می باشد. سومین نکته ی مهم استفاده از چوبی است که کاملا خشک شده باشد البته به مرور زمان. چوبی که برای استفاده از درخت بریده می شود معمولا چندین و چند سال زمان می خواهد تا کاملا خشک شود تا برای استفاده آمادگی لازم را پیدا کند. یکی از مشکلاتی که امروزه با آن مواجهیم مقوله ی تولید انبوه می باشد که طبیعی است سرعت بالای ساخت ساز توسط سازندگان، زمان لازم را به چوب برای خشک شدن نمی دهند و بنابراین از چوبهایی استفاده می کنند که رطوبت هنوز در نسوج وجود آنها، کم و زیاد قرار دارد و دور از انتظار نخواهد بود اگر اینگونه سازها در آینده ای نه چندان دور دچار مشکلاتی مثل برآمدگی صفحه ی رو یا باد کردگی صفحه ی زیرین سنتور شوند به ویژه اگر نوازنده ای در شرایط مختلف آب و هوایی مجبور به اجرا باشد.
برای ساخت سنتور تنوع مواد زیادی وجود ندارد: جنس چوب ساز اغلب از چوب درخت گردو است، گاهی چوب آزاد و گاهی جنگلی است. گوشیها، سیم گیرها و مفتولهای روی خرکها فلزی(آهن) هستند. سیمهای سفید فولادی و سیمهای زرد برنجی یا مسی هستند. حال همین مواد می توانند به نسبت بد، متوسط و خوب باشند. در کیفیت سیمهای سفید تنوعی زیادی وجود ندارد همه ی آنها فولادی و کیفیت آنها "تقریبا" یکسان است. سیمهای زردِ برنجی بهتر از سیمهای مسی هستند. (سیمهای برنجی زرد رنگ هستند و سیمهای مسی قرمز رنگ) بهتر است از جنس مرغوب، بدون خش و زنگ نزده باشند. فلزی که برای گوشیها، سیم گیرها استفاده می شوند هم دارای تنوع چندان قابل توجهی در کیفیت نیستند و جنس خوب و بد آن تاثیری بر روی صدای ساز ندارد. اما کیفیت فلزی که برای مفتولهای روی خرک و بر روی شیطونک ها کار می شوند چون با سیمها مستقیم در ارتباط هستند اهمیت بیشتری می یابند به طوری که بهتر است از جنس مرغوب، بدون خش و زنگ نزده باشند. مهمترین قسمتی که در ساخت سنتور از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است چوب آن است. بر طبق سالها تجربه ی سازندگان، بهترین چوب برای کار، استفاده از چوب گردو است. اما به صرف اینکه سنتوری از چوب گردو ساخته شده است پس حرفی در آن نیست نباید باعث گمانی غلط برای هنرجویان شود بلکه استفاده از چوب درخت گردو مشروط به عواملی، می تواند در جهت بهبود کیفیت صدای سنتور بسیار تاثیر گذار باشد.
کیفیت مواد به کار رفته: مواردی که در این شماره می خوانید شاید کمتر به درد یک هنرجوی تازه کار می آید چون برای او هیچ یک از موارد ذیل به درستی قابل بررسی و تشخیص نیست مگر اینکه از قبل اطلاعاتی مثلا راجع به چوب یا دیگر اجزاء ساز داشته باشد. با این حال ذکر این موارد حداقل هنرجو را با شمای کلی ماجرا آشنا می کند تا شاید مثلا هنگام خرید بتواند در مورد موضوعاتی که یاد دارد سوالاتی بکند یا اگر اشاره ای به او در قالب این موضوعات کردند لااقل یک بار آنها را شنیده باشد و مثل یک فرد بی اطلاع، کاملا مبهوت نگردد. طبیعی است هدف اصلی سازندگان ساخت سازی خوب با استفاده از مواد بسیار خوب است ولی متاسفانه همیشه استفاده از مواد درجه یک منتج به صدا دهی ممتاز یا حتا قابل قبول هم نمی شود بلکه مواد خوب بخشی از کار می باشند نه کل ماجرا، بنابراین انتظار اینکه اگر سازی از مواد بسیار خوب ساخته شده باشد حتما دارای صدای خیلی خوبی خواهد بود انتظار بجایی نیست. بلکه برای ارزیابی صدا فقط باید به صدا توجه داشت و سپس بقیه ی موارد.
گاهی پیش آمده که یک ساز با کیفیت صدایی خوب را ببینید که مواد و اجناس بکار رفته در آن چندان مطلوب نباشد و بعضی از آن مواد مستهلک و پوسیده شده باشند و ظاهر ساز هم دارای زیبایی و جذابیت خاصی نباشد، حتی اگر این شرایط نیز باشد نوازندگان باز همچنان آن ساز را یک ساز خوب می دانند که شاید کمی احتیاج به ترمیم داشته باشد و یا اصلا معتقدند به هیچ عنوان نباید آن را تعمیر کرد چرا که ممکن است آسیب ببیند و از کیفیت صدای آن، ناخواسته کاسته شود. بین مواردی که بالا ذکر آن رفت هنرجویان تازه وارد یا ناوارد و کم تجربه به علت ندانستن این نکته و نداشتن گوش قوی برای تشخیص صدای خوب، معمولا به تمام موارد توجه کافی می کنند ولی به موضوع اصلی که صدای ساز باشد به اندازه کافی اهمیت نمی دهند و یا همیشه محتاج این و آن هستند تا برای آنها سازی را از نظر صدا تایید کنند و با این حال معمولا دل هنرجویان با سازی است که ظاهر آن را پسندیده اند که اغلب اوقات با سازی که استاد برای آنها انتخاب می کند متفاوت است و حتا برخی از هنرجویان حاضرند قیمت بسیار زیادی را برای سازی که آن را از لحاظ ظاهر پسندیده اند بپردازند. با وجود اینکه شاید بعضی نوازندگانی که مدت بیشتری کار کرده اند و با صدای ساز خوب آشنایی بیشتری دارند به هنرجویان تازه وارد می گویند مثلا این ساز، ساز خوبی نیست پاسخ اکثر هنرجویان این است که: بالاخره سازی که می خواهیم برای آن هزینه کنیم باید حداقل ظاهر خوبی داشته باشد (شاید به این علت که کاملا نو نوار و شیک جلوه کند) و تفاوت صدای سازهای مختلف هم در آن محدوده قیمت چون برای آنها قابل تشخیص نیست و خیلی فرقی نمی کند پس آن سازی را انتخاب می کنند که ظاهرش بهتر است.
ویژگی های سنتور خوب به طور کلی تمامی سازها را می توان از سه نظر ارزیابی کرد: 1- وضعیت ظاهری 2- کیفیت مواد به کار رفته 3- کیفیت صدای حاصله (منتج از مهندسی ساخت ساز) روشن است بررسی یک ساز و ارزیابی آن به عنوان یک ساز خوب، متوسط یا بد منوط به بررسی عوامل فوق می باشد. نکته قابل توجه اینکه این سه عامل "بطور کامل" مستقل از یکدیگر نیستند و نمی توان آنها را کاملا جدا ارزیابی کرد بطوریکه مثلا یک سنتور خوب، بطور حتم از موادی با کیفیت متوسط به بالا، ساخته شده و برای بدست آوردن کیفیت صدا حتما به ظاهر آن توجه شده است. اگر عامل دیگری بخواهیم به موارد بالا اضافه کنیم، مسئله ی قیمت ساز می باشد که در این صورت با در نظر گرفتن چهار عامل فوق، ساز ایده آل در واقع سازی است که تناسبی بین سه مورد اول با قیمت آن بر قرار باشد (به شرطی که ساز در پایین ترین درجه ی کیفی نباشد.) در اینکه یک هنرجوی تازه کار سازی با چه کیفیتی را خواهان است می توان به یک ساز، نام ساز "ایده ال" را داد یعنی سازی که قیمت آن با کیفیتش تناسب داشته باشد، که البته این امر برای اکثر خریداران ساز بسیار حائز اهمیت است، و هر چقدر یک هنرجو برای خرید ساز بخواهد بیشتر هزینه کند این موضوع حساس تر نیز می شود. کلیه ی سازها از لحاظ کیفیت عموما به سه محدوده تقسیم می شوند: 1- سازهای با کیفیت بالا 2- سازهایی با کیفیت متوسط 3- سازهای با کیفیت پایین (بی کیفیت) حال شرح مختصری درباره ی کیفیت: اینکه که گفته می شود سازی درجه یک یا دارای کیفیت بالایی است دقیقا به چه معنی است؟ برای کلیه ادوات موسیقی در وهله ی اول، "کیفیت صدای ساز"، حائز اهمیت است سپس "کیفیت مواد بکار رفته" و بعد "ظاهر ساز". بنابراین آنچه که بطور مسلم تعیین کننده ی کیفیت یک ساز است "صدا"ی آن است نه موارد دیگر. حال اگر سازی با کیفیت صدایی خوب دارای ظاهری زیبا و مواد آن، با کیفیت، و نو باشند زهی سعادت. ادامه دارد؟
دستگاه دشتی دشتی سل : “دو سل دو” دشتی لا : “دو سل ر” یا “دو سل لا ر” یا “دو سل ر ر” دشتی سی : “دو سل دو” یا ” دو سل سی می” یا “دو سل سی سی” و هم “دو فا دو دو” و “دو فا سل دو” و هم “دو سل سل دو” دشتی ر : “دو سل دو” یا “دو سل ر” دشتی می : “دو سل دو می” یا “دو سل دو” یا “دو سل لا ر” و هم “دو سل لا می” البته تمام این کوک های معمول است و بستگی به قطعه ای دارد که شما می نوازید. در اجرای سازهای اساتیدی مانند استاد شهناز یا استاد شریف یا استاد ظریف کوکهای بسیار متنوع تری می بینید.
دستگاه افشاری افشاری فا : “دو فا دو” یا “دو فا سی بمل سی بمل” یا “دو فا سی بمل فا رو” افشاری سل : “دو سل دو” افشاری لا : “دو سل لا ر” یا “دو سل دو” یا “دو سل لا لا” افشاری دو : “دو فا دو” افشاری ر : “دو سل ر”
دستگاه ماهور ماهور دو : “دو سل دو” ماهور ر : “دو سل ر” ماهور فا : “دو فا دو” ماهور سل : “دو سل دو” یا “دو سل ر ر” ماهور سی بمل : “دو سل سی بمل” یا “دو سل دو” ماهور می بمل : “دو سل دو می بمل” یا “دو سل دو”
سوالی که اغلب هنرجویان آموزشگاه موسیقی شباهنگ به خصوص برای سازهای ایرانی مثل تار در آموزشگاه تار می پرسند این است که کوک تار در دستگاههای ایرانی مانند شور، ماهور، افشاری یا دشتی چگونه است؟ پاسخ این است که بسته به گام شما کوک تفاوت می کند. اینکه ماهور Do یا Fa یا Sol باشد کوک خاص خود را بصورت زیرخواهد داشت: دستگاه شور شور دو : “دو فا دو” شور ر : “دو سل ر” شور می : “دو سل دو” یا “دو سل دو می” یا “دو سل سی می” شور فا : “دو فا دو” شور سل : “دو سل دو” یا “دو سل دو فا” شور لا : “دو سل لا ر”
الگو تار یحیی یکی از الگوی های معروف تار می باشد. هُوْهانِس آبکاریان که نام ارمنی آن Հովհաննես Աբքարյան می باشد در سال ۱۲۵۴ خورشیدی در جلفای اصفهان متولد شد . هُوْهانِس آبکاریان معروف به یحیی تار ساز، یک سازنده ساز ایرانی ارمنی‌تبار بود. هوهانس آبکاریان معروف به یحیی تار ساز فرزند «خاچیک نجارباشی» در سال ۱۲۵۴ یا ۱۲۵۵ خورشیدی در یکی از محله‌های قدیمی جلفای اصفهان به نام «محله سنگتراش‌ها»، در «کوچهٔ گازاندران» به دنیا آمد. او به یحیی دوم نیز معروف است. وی ابتدا وسایل موسیقی و طرز ساخت آنها را از پدرش آموخت و کم‌کم پا را فراتر از الگوی پدر گذاشت و برای شروع کار از الگو و اندازه‌های تار «استاد فرج‌الله» تقلید کرد. ویژگی های تار یحیی ( الگو تار یحیی ) از ویژگیهای تار یحیی نکته‌ای است که استادان قبل و بعد از او کمتر به آن توجه داشته‌اند. یحیی اولین سازنده‌ای بود که از ابتدای کار روند کیفی ثابت و مستمری (و به اصطلاح امروز استانداردی) را برای کار خود در نظر گرفت. مقایسهٔ آثار متعدد بر جای مانده از او حکایت از آن دارد که انحراف معیار در آثار متعدد استاد یحیی بسیار ناچیز و در حد صفر است. تمامی تارهای به جای مانده از او حتی از نظر کوچک‌ترین معیارها و اندازه‌های فنی و الگو اختلاف چندانی با یکدیگر ندارند (البته، با در نظر گرفتن این نکته که یحیی در سه اندازهٔ بزرگ، متوسط و کوچک تار می‌ساخته)؛ امری که بیشتر از یک کارخانه با فن آوری نوین مورد انتظار است تا از سازنده‌ای در کارگاهی کوچک و ابتدایی. میگویند صبر و حوصله یحیی در آماده‌سازی چوب توت راز ماندگاری سازها و طنین خوش صدای آنها است. نقل شده که یحیی کُنده‌های توت را در حاشیه زاینده‌رود می‌بسته تا آب به مرور زمان آوندها را از شیرآبه خالی کند. سپس بعد سالی آنها را به نانوایی برده و سالی دیگر کُنده‌ها در کنار تنور نانوایی خشک می‌شدند. سالی دیگر را نیز در دمای کارگاه سپری می‌کردند و آن گاه زیر تیشه استاد تارساز قرار می‌گرفتند.
ما به محض آنکه برای اولین بار، آرشه را روی سیم باز ویولن گذاشتیم فهمیدیم، این کار آن قدرها هم ساده نیست. سپس، اکثر ما وقتی برای به دست آوردن صدای خوب ویولن تلاش میکنیم، دست راستمان را سفت میکنیم؛ از فشارهای غلط در جهت نادرست استفاده میکنیم و صداهایی تولید میکنیم که به یاد ما می‌اندازد، سیمها از زه ساخته شده‌اند. برای آنکه بتوانیم صدای تمیز در ویولن تولید کنیم در ابتدا باید بر آن انقباض دست آرشه فائق آییم. ایدن۱ ونینگ روسن، ویولنیست آزاد و معلم فلوریدایی یک کتاب کامل در ارتباط با همین موضوع نوشته است. عنوان کتاب: The violin Book 6a: Elemens of a tension – Free Bow Hand, with Etudes, هست. ۲ او می‌گوید این انقباضها زمانی شروع میشود که حرکت طبیعی ماهیچه به شکلی متوقف شود. و الزاماً راجع به فعالیتهای پر تحرکی مانند حرکت آرشه یا بالا رفتن از پله صحبت نمی‌کنیم. ونینگ ـ روسن، پیشنهاد میدهد این کار را تجربه کنید؛ با پاهای صاف روی چوب سخت یا زمین موزاییک شده بنشینید. شصتهایتان را به زمین فشار دهید، و آنها را برای مدت کوتاهی به همین شکل نگه دارید. او خاطر نشان میکند: «شما انقباض را تنها در کف پایتان احساس نمی‌کنید، بلکه به زودی عضله‌های ساق پاها و سپس رانهایتان [منقبض میشوند.]» چه اتفاقی می‌افتد؟ شما با فشار دادن ماهیچه به زمین انرژی تولید میکنید. انرژی نمیتواند آزادانه در زمین سخت حرکت کند؛ پس از طریق ماهیچه‌ها به همان مسیر اولیه باز میگردد. با این کار متوجه شدید که اگر دست آرشه منقبض باشد، دردسر پیدا خواهید کرد.
چگونه ویولن را کوک کنیم؟ برای کوک کردن ویولن 2 روش وجود دارد: در کوک کردن ویولن بسیار احتیاط کنید که سیم ها را پاره نکنید. 1-کوک کردن ویولن به وسیله ی قوه ی شنیداری (برای حرفه ای تر ها): در این روش باید از قوی شنیداری گوش هاتون برای کوک کردن ویولن استفاده کنید.به این طریقه: ابتدا یکی از سیم ها که معمولا سیم اول است را کوک می کنیم. میتوانیم سیم اول را به صورت دلخواه (چیزی که گوشمان به عنوان نت مورد نظر تشخیص میدهد) یا با وسیله ای مثلا دیاپازون یا تیونر کوک کنیم. حالا این که این سیم را روی چه نتی کوک میکنیم بستگی به کوک مورد نظر دارد.برای موسیقی کلاسیک که همواره کوک ویولن می لا ر سل است.اما در موسیقی ایرانی با توجه به دستگاه و گوشه ی مورد نظر کوک های مختلفی وجود دارد. ما اینجا کوک را می لا ر سل در نظر میگیریم که کوک جهانی ویولن است. پس سیم اول را روی نت می کوک میکنیم. سپس انگشت سوم خود را روی سیم اول میگذاریم (نت لا) و روی 2 سیم با هم آرشه میکشیم یعنی آکورد میگیریم. چون 2 نت یکسان هستند، یعنی هم انگشت سوم سیم اول نت لا را نشان میدهد هم سیم دوم نت لا را نشان میدهد باید صدای یکدستی داشته باشند.اگر صدای یکنواخت و یکسان و یکدستی داشت سیم دوم هم کوک است و مشکلی ندارد.اما اگر نبود باید سیم دوم را کوک کنیم که برای این کار باید بدانیم سیم را باید سفت کنیم یا شل. برای فهمیدن این موضوع انگشت سوم خود را روی سیم اول عقب و جلو میبریم و در همین حین روی هر 2 سیم با هم آرشه میکشیم تا زماینکه صدای هر 2 سیم یکدست شود.اگر بعد از محل انگشت سوم(نت لا) صدا یکدست شد میفهمیم که باید سیم دوم را شل کنیم.اما اگر قبل از محل انگشت سوم صدا یکدست شد میفهمیم باید سیم را سفت کنیم تا به نت مورد نظر برسیم. پس از فهمیدن این موضوع بدون این که روی سیم ها انگشت بگذاریم 2 سیم را با هم آکورد میگیریم.چون 2 سیم به فاصله ی پنجم از هم کوک میشوند آکوردشان صدای یکدست و منظمی دارد.تاکید میکنم نه یکسان بلکه یکدست و منظم.همزمان با آرشه کشیدن روی 2 سیم از طریق پیچ های تنظیم دقیق کوک که در پایین ویولن قرار دارند آنقدر سیم را سفت یا شل میکنیم تا صدای 2 سیم یکدست شود. برای سیم سوم هم با توجه به نت هم اسم آن در سیم دوم همین رویکرد را پیش میگیریم و همچنین برای سیم چهارم... توجه و تذکر: این روش برای کسانی مناسب است که مدتی ساز ویولن زده اند و گوششان به صدا ها و نت ها آشنایی پیدا کرده است. 2-کوک کردن با استفاده از تیونر: برای این کار باید ابتدا حروف انگلیسی معادل هر نت را بلد باشید: A = لا B = سی C = دو D = ر E = می F = فا G = سل تیونر خود را روشن کنید.روی سیمی که میخواهید آن را کوک کنید آرشه بکشید.تیونر به شما نتی را نشان میدهد که ویولن هم اکنون روی آن کوک است.اگر نت نشان داده شده توسط تیونر پایین تر از نت مورد نظر بود (مثلا شما میخواهید ویولن را روی می کوک کنید اما تیونر نت "ر" را نشان میدهد) باید سیم را سفت کنید و اگر نت نشان داده شده بالاتر بود باید سیم را شل کنید.آنقدر سفت یا شل میکنید که تیونر نت دلخواه را نشان دهد. تذکر خیلی مهم : دوستان اگر در کوک کردن مهارت ندارید باید خیلی احتیاط کنید.احتمال پاره کردن سیم توسط شخص کم تجربه بسیار زیاد است.دقت کنید.گوشی ها را خیلی نچرخانید،سیم تا حد خاصی کشش دارد.اگر بیشتر کشیده شود پاره میشود و باید بروید سیم جدید بخرید! کسانی که تازه ویولن خریده اند و میخواهند آن را کوک کنند بهتر است ویولن خود را در یک آموزشگاه موسیقی و نزد یک استاد یا شخص ماهر ببرند تا آن را کوک کند.
کلیفون ماده ای است شبیه به صابون که روی موهای آرشه برای نواختن سازهایی مانند ویولن یا کمانچه کشیده میشود تا صدای شفاف از سازهای ویولن و ... شنیده شود. در صورتی که روی موهای آرشه ویلون "کلیفون" کشیده نشود صدای واضحی از ویولن به گوش نخواهد رسید. اما اینکه چه میزان کلیفون لازم است تا روی موهای آرشه ی ویولن کشیده شود و نحوه ی صحیح انجام این عمل در آموزشگاه ویولن و در سایر آموزشگاه موسیقی به هنرجویان آموزشگاه ویولن آموزش داده می شود. تنظیم موهای آرشه ی ویولن هم برای نوازندگی اصولی و به جهت تکنیکی امر مهمی است و هم از لحاظ سلامت چوب آرشه ی ویولن. میزان مناسب شل و یا سفت بودن موهای آرشه ی ویلن، تاثیرات زیادی در نوازندگی ویولن دارد که آن نیز در اموزشگاه ویولن شباهنگ به تمامی هنرجویان عزیز ویولن آموزش داده می شود.
تار قفقازی چیست؟ تار قفقازی یا تار یازده رشته تاری کمی متفاوت با تار است و در حدود سال ۱۸۷۰ میلادی توسط صادق‌جان در شهر شوشا به وجود آمده است. ساخت آن کمی متفاوت است و رشته‌های آن بیشتر است.
کوک تار چگونه است؟ فاصله سیمهای هم صوت سفید در تار، نسبت به سیمهای زرد غالباً «چهارم» و سیمهای سفید نسبت به سیم بم معمولاً فاصله اکتاو یا هشتم را تشکیل می‌دهند (به این ترتیب اگر سیمهای همصدای سفید را «دو» کوک کنیم، سیمهای زرد باید غالباً «سل» و سیم بم «دو» یا «ر» کوک شوند). کوک تار در دستگاه‌ها و آوازهای مختلف تغییر میکند. ثبت اجرای آذربایجانی تار در یونسکو نوشتار اصلی: ادعاهای دیگران دربارهٔ میراث فرهنگی و معنوی ایران در دسامبر ۲۰۱۲، یونسکو هنر اجرای آذربایجانی تار را در فهرست میراث فرهنگی و معنوی خود ثبت کرد. البته این امر مورد اعتراض جامعه هنری ایران (از جمله خانه موسیقی ایران) واقع شده است. داریوش پیرنیاکان سخنگوی خانه موسیقی نسبت به ثبت ساز تار در فهرست میراث معنوی کشور آذربایجان در یونسکو، اعتراض کرد. وی که مسئولین فرهنگی ایران را مقصر می‌دانست، در واکنش به سخنان مسئولین فرهنگی کشور آذربایجان که گفته بودند «ما تار آذربایجان را ثبت کردیم نه تار ایرانی»، گفت: «تبدیل شدن تار ایرانی به ترکی یک جعل تاریخی است. این ساز از ایران به جمهوری آذربایجان رفت و با برداشتن ربع پرده‌ها و کمی تغییر شکل، عنوان ساز ترکی را بر تار گذاشتند. حال سؤال من این است اگر این ساز ترکی است چرا از مقام‌های موسیقی ایران و دستگاههای این موسیقی استفاده میکنند.»
شکل ظاهری تار چگونه است؟ قسمت کاسه (شکم) به دو قسمت بزرگ و کوچک تقسیم میشود که قسمت کوچک را نقاره میگویند. روی کاسه و نقارهٔ تار پوست کشیده میشود. خرک تار بر پوست کاسه تکیه کرده است. قسمت نقاره در انتهای بالایی به دسته (گردن) متصل شده است. دستهٔ تار بلند و حدود ۴۵ تا ۵۰ سانتیمتر است و بر کناره‌های سطح جلویی آن دو روکش استخوانی چسبانده شده است که این استخوان معمولاً از استخوان شتر تهیه میشود. دور دسته، پرده‌هایی عمود بر طول آن با فواصل معین بسته شده است. تعداد پرده‌ها امروزه ۲۸ است. سازهای قدیمی با تعداد ۲۵ پرده ساخته می‌شده است. جعبه گوشی (سر) در انتهای بالایی دسته قرار گرفته و از هر طرف سه گوشی بر سطوح جانبی جعبه کار گذاشته شده است. تعداد سیمهای تار شش است که از انتهای تحتانی کاسه شروع شده، از روی خرک عبور میکند و در تمام طول دسته کشیده شده، تا بالاخره به جعبه گوشیها داخل و در آنجا به دور گوشیها کشیده میشوند. سیمهای شش‌گانه عبارتند از دو سیم سفید (پائین) که همصدا کوک میشوند، دو سیم زرد (همصدا)، یک سیم سفید نازک (بنام زیر) و بالاخره یک سیم زرد (بم)، که دوتای آخری غالباً به فاصله اکتاو کوک میشوند.
توضیح در خصوص ساختار تار کاسهٔ تار بیشتر از کنده کهنه چوب توت ساخته میشود که هرچه این چوب کهنه‌تر باشد به دلیل خشک بودن تارهای آن چوب تار دارای صدای بهتری خواهد بود. پرده‌ها از جنس روده گوسفند و دسته و پنجه معمولاً از چوب گردو تهیه میشوند. شکل کاسهٔ تار مانند دو دل به هم چسبیده و از پشت شبیه به انسان نشسته‌ای است. تار قفقازی شکل کمی متفاوتی دارد و سیمهای آن بیشتر است. جنس پرش از خرک از شاخ بز کوهی است. در دو طرف دسته از استخوان شتر استفاده میشود. از لحاظی ساز تار به سه‌تار نزدیک است. از لحاظ شیوهٔ نوازندگی زخمهٔ عادی در تار به صورت راست (از بالا به پایین) است ولی در سه‌تار بالعکس است (از پایین به بالا). همچنین از نظر تعداد پرده‌ها نیز با هم شباهت دارند. صدای تار به دلیل وجود پوستی که روی آن است از شفافیت خاصی برخوردار است این پوست معمولاً پوست جنین گاو میباشد ولی از پوست ماهی نیز میتوان استفاده کرد. به خصوص سازهایی که ساخت قدیم هستند از شیوهٔ صدای دیگری برخوردارند.
تاریخچه تار در ایران تار در لغت ایرانی به معنی زه، سیم و از لحاظ ساز شناسی از گروه سازهای زهی مضرابی است. بنابر روایتی تار از زمان فارابی (حدود سال ۲۶۰ هجری – سال ۳۳۹ هجری) موسیقیدان معروف ایرانی وجود داشته و بعد از وی توسط صفی الدین ارموی و دیگران به سمت کمال پیش رفته است. بر این اساس نمونه سلف تار مربوط به عهد صفوی (سال ۱۰۸۰ هجری) در تصویر زیر مربوط به نقاشی‌های کاخ هشت بهشت اصفهان مشاهده میشود. دو تصویر که یکی در سال ۱۷۷۵ میلادی و دیگری در سال ۱۷۹۰ میلادی در شیراز از تار نقاشی شده است نشان میدهد نواختن این ساز در دورهٔ زندیه در شیراز متداول و مرسوم بوده است. با این همه، نام نوازندهٔ مشخصی از این ساز در منابع دورهٔ زندیه دیده نمیشود و از این‌رو، احتمالاً این ساز در آن دوره نام دیگری داشته است. سازِ تار با شمایل و مشخصات کنونی (کاسه و نقاره شبیه به دل روبروی هم، با دسته‌ای متصل دارای ۶ سیم طبق تصویر بالا) از زمان قاجار دیده شده است. مرتضی حنانه (استاد موسیقی ایرانی) در کتاب گامهای گمشده، تار را ساز ملی ایرانیان می‌داند. مرحوم روح‌الله خالقی (استاد موسیقی ایرانی) در کتاب سرگذشت موسیقی می‌گوید: ساز (تار) بهمراه نام سازهایی دیگر در شعر فرخی سیستانی شاعر ایرانی (۳۷۰–۴۲۹) ذکر شده است (هر روز یکی دولت و هر روز یکی غژ * هر روز یکی نزهت و هر روز یکی تار). ساز تار ساخته و پرداخته ذوق ایرانی است (منحنی و قوس‌هایی که در ساخت تار دیده میشود در خوشنویسی و نقاشی و مینیاتور و معماری ایرانی جاری و ساری است) و طی سالهای متمادی کامل و کاملتر گشته است. آخرین اصلاحات توسط درویش خان استاد موسیقی ایرانی(۱۲۵۱تهران_۲ آذر ۱۳۰۵تهران) با افزودن سیم ششم جهت تکمیل و وسعت دامنه صوتی تار انجام پذیرفته است. تار دارای ۲۸ پرده است (یعنی کمتر از سه اکتاو). آخرین الگوی منحصربه‌فرد ساخت تار نیز متعلق به سازگر مشهور ایرانی استاد یحیی دوم(۱۲۵۴–۱۳۱۰ه. ش) میباشد چه به لحاظ شاخص فنی و چه از لحاظ ذوقی همچنان که گره چوب را به شکل متقارن روی کاسه تار (در اصطلاح چهار گل) طراحی می‌نموده است. جنس چوب کاسه تار از درخت توت، دسته آن گردو میباشد.
تار از سازهای زهی و ایرانی است که با زخمه نواخته میشود. تار در ایران و برخی مناطق دیگر خاورمیانه مانند تاجیکستان، جمهوری آذربایجان و ارمنستان و گرجستان و دیگر نواحی نزدیک قفقاز برای نواختن موسیقی کلاسیک این کشورها و بخش‌ها رایج است. واژه تار خودش در فارسی به معنی رشته است. هرچند که ممکن است معنی یکسانی در زبان‌های تحت تأثیر فارسی یا دیگر زبان‌های ایرانی تبار مثل کردی داشته باشد. این باعث شده است که کارشناسان ایرانی بر این باور باشند که تار ریشه مشترکی میان همه اقوام ایرانی تبار در جایی که از سوی ایرانیکا با قاطعیت به نام قاره فرهنگی ایرانیان نامیده شده دارد.
نگهداری از گوشیها گوشیها در گیتار به طور معمول زیاد به نگهداری احتیاج ندارد؛ تا زمانی که نیاز به رسیدگی دوره‌ای و منظم داشته باشند. سیمها هر نوازنده گیتار با توجه به نوع سیم، اولویت خاص خودش را دارد. در حالت کلی میتوان گفت سیم با فشار متوسط برای اکثر نوازنده‌ها مناسب است. تعویض سیمها گیتار را به صورت افقی روی یک میز صاف و محکم قرار دهید. مطمئن شوید که چیزی وجود نداشته باشد که روی سازتان خط بیاندازد یا به آن آسیب بزند. توصیه میشود سیمها را یکی یکی تعویض کنید؛ به این ترتیب فشار روی خرک گیتار و صفحه انگشت‌گذاری حفظ میشود.
مراحل بررسی خمیده‌بودن صفحه انگشت‌گذاریدر گیتار: ۱. یک خط‌کش مات روی فرت ساز قرار دهید. ۲. فاصله‌ی بین خط‌کش و فرت را در گیتار مشاهده کنید. در صورتی که صفحه انگشت‌گذاری خمیده شده باشد از این فاصله نور دیده میشود. مراحل از بین‌بردن خمیدگی صفحه انگشت‌گذاری در گیتار: ۱. سیمهای سوم و چهارم را در گیتارآزاد کنید (نیازی به جداکردن آنها نیست). ۲. در داخل حفره‌ی گیتار مهره‌ای است که میتوانید با یک پیچش آسان، آن را تنظیم کنید. لازم نیست که آن را به شدت محکم کنید. پیچاندن مهره گیتار در جهت ساعت‌گرد و پادساعت‌گرد میتواند خمیدگی ایجادشده در صفحه انگشت‌گذاری را از بین ببرد.
تمیزکردن گیتار بهترین روش برای تمیزکردن، استفاده از یک پارچه‌ی مرطوب و گرم است. از تماس مقدار زیاد آب با ساز خودداری کنید. به علاوه هرگز برای تمیزکردن گیتار از مواد شوینده یا مواد شیمیایی استفاده نکنید. تنظیم اکشن گیتار اکشن در واقع به ارتفاع سیمها در گیتار گفته میشود و در نوازندگی بسیار مهم و موثر است. در صورتی که این ارتفاع خیلی زیاد باشد کار با آن سخت میشود. تنظیم اکشن به کمک خرک انجام میشود. توصیه میشود این تنظیم توسط یک فرد متخصص و ماهر صورت بگیرد. تنظیم دسته گیتار دسته‌ی گیتار از چوب مرغوب و با کیفیت بالا درست شده است. اما ممکن است به دلیل رطوبت، تغییرات دما و فشار سیمها، صفحه انگشت‌گذاری (فینگربُرد) از حالت خود خارج و خم شود. البته این مسئله، مشکل سختی نیست و میتوان آن را حل کرد.
در ادامه توصیه‌هایی آورده شده است که میتواند در نگهداری گیتار در برابر تغییرات محیطی موثر باشد: • گیتار را در مجاورت منبع گرمای خشک قرار ندهید (مثل سیستم‌های گرمایشی رادیاتور) چرا که منبع گرمای خشک، دمای محیط را بالا میبرد و همزمان رطوبت محیط را کاهش میدهد. • گیتار را برای مدت طولانی در معرض هوای بسیار سرد قرار ندهید. به طور مثال در هوای سرد بیرون از خانه. • از آویزان کردن گیتار به یک دیوار خارجی، در فصل زمستان خودداری کنید. چرا که در این صورت بین دمای پشت ساز که به دیوار سرد خارجی مماس شده نسبت به روی آن که در معرض هوای گرم داخل است، اختلاف دما بوجود خواهد آمد و در نتیجه‌ی این اختلاف دما ممکن است به ساز آسیب برسد. • وقتی به گیتار احتیاجی ندارید آن را در کیف یا جعبه قرار دهید. • رطوبت هوا در محیط‌های کوچک راحت‌تر قابل کنترل است. هر چه فضا کوچک‌تر باشد گیتار سریعتر با دمای محیط سازگار میشود و به این ترتیب احتمال ترک‌برداشتن گیتار کمتر میشود.
رطوبت، دما و محیط چوب گیتار به راحتی تحت تاثیر تغییرات دما و رطوبت قرار میگیرد. بنابرین در راستای نگهداری از ساز گیتار توجه به محیط اطراف گیتارتان بسیار اهمیت دارد. به طور کلی میتوان گفت تغییرات آهسته آسیب دائمی ایجاد نمیکنند اما تغییرات ناگهانی میتواند مخرب باشند. از این رو باید مراقب این تغییرات بود و از این بابت که ساز و محیط اطراف آن، از نظر آب و هوا با هم سازگار هستند اطمینان حاصل کرد. با افزایش رطوبت موجود در محیط، رطوبت موجود در چوب گیتار هم به سرعت افزایش می‌یابد و همین امر باعث میشود چوب متورم شود. حال تصور کنید که در کنار رطوبت بالا، دمای هوای محیط هم بالا باشد، چنین شرایطی سبب میشود تا چسب به کار برده شده (مثلا چسب زیر پل خرک) قدرت چسبندگی‌اش را از دست بدهد و گاها باز شود. در مقابل، اگر رطوبت به سرعت کاهش پیدا کند، قسمتهایی از چوب گیتار نسبت به سایر قسمت‌ها سریعتر منقبض میشود و همین سبب میشود تا روی چوب گیتار ترک ایجاد شود و درزها از هم باز شوند. با توجه به توضیحات داده شده، تغییرات سریع در رطوبت محیط برای گیتار مخرب هستند و حتما باید از قراردادن آن در معرض چنین تغییرات محیطی جلوگیری کرد. ادامه دارد...
بررسی ها نشون داده یک نوازنده درامز یک گروه راک باید آمادگی جسمانی به اندازه یک فوتبالیست حرفه ای داشته باشه. در این بررسی ها که شرایط جسمانی چندین نوازنده در اون ها بررسی شده مشخص شده که ۹۰ دقیقه نواختن درامز می تونه میزان تپش قلب رو تا ۱۹۰ ضربه در دقیقه بالا ببره.
درباره نُت ها-بخش سوم جالبه بدونید که هر یک از نُت ها دارای معانی بسیار زیبا و لطیفی هستند:
درباره نُت ها-بخش دوم برای نوشتن و خوندن یک قطعه موسیقی باید علائمی بکار برد. در موسیقی به حروف الفبای موسیقی نت (Note) می گن. اسامی نت‌های موسیقی در دو سیستم آموزش داده میشن: 1/سیستم هجایی 2/سیستم الفبایی در سیستم هجایی اسامی نت‌های موسیقی به صورت زیر به کار میرن.(از چپ به راست بخوانید) Do Re Mi Fa Sol La Si در ایران از سیستم هجایی استفاده میشود. نام نتها به زبان فارسی: دو ر می فا سل لا سی
درباره نُت ها-بخش اول الفبای موسیقی نت نامیده میشه. نُت یا نوت، در موسیقی به دو معنی بکار می ره: یکی به معنی واحد صدائی با فرکانس ثابت که نامی بر اون گذاشته شده، و در متون کهن فارسی به اون نغمه می گن. دیگری به معنی نمایش یا نشانه نوشتاری هر یک از این صداهاست.
در موسیقی درمانی که در آکادمی و آموزشگاه موسیقی انجام می شود، دو روش اساسی وجود دارد: روش فعال و روش غیرفعال. روش غیر فعال شامل شنیدن موسیقی است که بیمار با گوش دادن موسیقی‌ای که در حال نواخته شدن است، مورد درمان قرار میگیرد. در این روش بیشترین تأثیر عملکرد در جهت برانگیختن و تأثیر واکنش‌های عاطفی و ذهنی است. در حالی‌که در روش موسیقی درمانی فعال که نواختن، خواندن و حرکات موزون اساس کار است، واکنش‌های مختلف عاطفی، ذهنی، جسمی و حرکتی، تحریک و برانگیخته میشوند. برنامه‌ها و روش‌های موسیقی درمانی در آموزشگاه موسیقی متنوع و متناسب با نیاز افراد، تنظیم و تدارک دیده میشوند. محورهای اصلی برنامه‌های موسیقی درمانی، شامل شنیدن موسیقی متناسب و آرام بخش و نواختن موسیقی در گروه‌های منظم و یا انفرادی، خواندن آوازها، ترانه‌های فردی و یا گروهی میباشد. این نگاه به اثبات رسیده که انجام و ارائه روش درمانی توسط هر فردی جایز نیست. «موسیقی درمانگر»ها افرادی متخصص هستند که در زمینه‌های مختلف موسیقی و شاخه‌های درمانی، آموزش دیده‌اند. لذا به اساس بیماری‌ها، درمان‌های مختلف آنها، روانشناسی موسیقی و . . . آشنا هستند و شایستگی فردی و تخصصی لازم را در این زمینه دارا می‌باشند.
تاریخچه استفاده از موسیقی به عنوان روشی برای درمان به زمان ارسطو و افلاطون باز میگردد. از آن زمان به بعد رگه‌هایی جهت بهره‌گیری از اصوات و آهنگها برای درمان بیماری‌های مختلف به کار رفته است. اما در قرن بیستم فکر رسمی استفاده از موسیقی برای درمان مصدومین جنگ جهانی اول آغاز شد. هر چند استفاده از این روش درمانی با مشکلاتی همراه بود اما در نهایت با قدم‌هایی که برداشته شد، به تدریج این شاخه درمانی تکامل یافت و انجمن‌های متعددی جهت گسترش آن تشکیل گردید به طوریکه در سال ۱۹۴۴ اولین برنامه آموزش موسیقی درمانی در جهان در دانشگاه میشیگان آغاز شد. سپس ابتدا در سال ۱۹۵۰ انجمن موسیقی درمانی و بعدها در سال ۱۹۷۱ انجمن موسیقی درمانی آمریکا یا AAMT آغاز به کار نمود و سرانجام در سال ۱۹۸۵ فدراسیون جهانی موسیقی درمانی در سطح بین‌المللی به ثبت رسید.
نفس گیری برای این که بتوانید به کارکرد ریه های خود پی ببرید جلوی یک آئینه ایستاده پاها را به اندازه عرض شانه باز نمایید دقت کنید که سر شما بطور مستقیم قرار داشته باشد. از راه بینی نفس بکشید و تا جای ممکن ششهای های خود را از هوا پر کنید سپس به آرامی از راه دهان نفس را بیرون دهید این موضوع که بعضی فکر میکنند که برای قدرت صدا باید با فشار بازدم نمود اشتباه است نباید مانند شلیک گلوله کلمات را با فشار به بیرون ریخت به هیچ عنوان سعی در بالا دادن شانه برای ایجاد حجم بیشتر نکنید تنفس شما باید توسط دیافراگم انجام شود (محفظه با لای شکم.(تمامی این نکات روی میزا ن صدای خروجی در تمرین ها در آکادمی ها و آموزشگاه موسیقی، تاثیر مستقیم دارد میتوانید امتحان کنید. دست خود را روی شکم بگزارید بطوری که 2 انگشت اشاره روی ناف قرار گیرد. نفس عمیق بکشید حال بر روی قسمتهایی که در زمان دم و بازدم درگیر بوده اند تمرکز کنید تا بتوانیداشراف کامل بر روی آنها داشته باشید سپس دندانهای خود را بسته و زبانتان را پشت دندانهای پایین بفشارید سعی کنید کمترین مقدار هوا را از میان دندانها بیرون دهید ضمن این کار صدای تس از خود درآورید (ts) این تمرین را تا زمانی که خروجی هوای شما به زمان 30 ثانیه برسد ادامه دهید این تمرین جهت تقویت دیافراگم و عضلات ریوی می باشد زمان مناسب جهت رسیدن به حد نصاب روزانه 40 دقیقه می باشد.در تمرین های آموزشگاه موسیقی این نکات را رعایت کنید.
مستر کلاس به جلسه یا جلسات آموزش جمعی گفته می شود که توسط یک استاد برجسته ی موسیقی در آموزشگاه موسیقی یا آکادمی برگزار شده و هنرجویان سطح متوسط و پیشرفته به اجرای قطعات از قبل آماده شده خود می پردازند. عموما استاد نکات آموزشی (پداگوژیک) تکنیکی, کاربردی و پیشنهاداتی را برای بهبود کیفیت نوازندگی ارائه می دهد. ویژگی برجسته مستر کلاس این است که افرادی که به شکل فعال در مستر کلاس شرکت دارند و افرادی که به شکل ناظر (غیر فعال) در مستر کلاس حضور دارند, می توانند از نکات آموزشی ارائه شده استاد در هنگام نواختن دیگر اعضای فعال مستر کلاس بهره ببرند.
چه وقت یک قطعه را می توان برای اجرا مناسب دانست این تجربه شخصی من است که هر گاه یک نوازنده بتواند از ساز خودش لذت ببرد بداند که اگر روی صحنه برود موفق خواهدبود و اگر توانستید با ساز اشکهای خود را در بیاورید مطمئن شوید قادر خواهید بود بر روی صحنه اشک دیگران را هم در بیاورید. نوازنده ای که بخواهد با پاساژ زدن های سریع و تند زدن فقط به اصطلاح روی مخاطب را کم کند و خودش را به نوعی نشان بدهد قطعا در موسیقی محکوم به شکست خواهد بود و اثرش جاودانه نخواهد بود و لذتی ایجاد نمی کند.نوازنده ای که در یک کلام صداقت داشته باشد و با این قصد روی صحنه برود که با هر ابزاری که در اختیار دارد حال مخاطب را برای لحظاتی به حال خوش تبدیل کند و به دنبال اهداف مادی نباشد موفق خواهد بود. – تجربیات خود را برای رسیدن به شرایط ایده آل روحی قبل از اجرا بیان کنید من قبل از اجرا خود هیپنوتیزم می کنم و یک ساعت قبل از اجرا با هیچ کس حرف نمی زنم و سعی می کنم در شرایط گل و بلبل بسر برم معمولا در اجراها با مشکلات زیادی روبرو خواهیم بود ( گرفتن مجوز ، مشکلات صدا برداری ، نور و …) نوازنده بایستی فقط در فکر این باشد که رسالت خود را به انجام برساند و این احساس را نداشته باشد که می خواهد یک کار مکانیکی انجام دهد بلکه احساس کند در خانه خود می خواهد با مردم درد دل کند. من روی صحنه ابتدا به مخاطبان نگاه می کنم و خیلی وقتها شده برنامه ام را عوض کرده ام و منصرف شده ام از اجرای قطعه ای که شاید گل کارهایم بوده و احساس کرده ام حال مجلس این نیست و قطعه دیگری را اجرا کرده ام و این را بدون اغراق و ادعا می گویم که تا کنون حتی یک اجرای نا موفق نداشته ام و این را از تشویق مخاطب که نمره ای است برای نوازنده می شود تشخیص داد. تشویقی که از سر تکلیف باشد تا تشویقی که توانسته باشد بند بند وجود مخاطب را به هم بریزد کاملا متفاوت است.برای شروع اجرا در صحنه بایستی چشمها را بست و اولین مضراب نوازنده با اولین ضربان قلب مخاطب یکی باشد لحظه شروع اگر خوب نباشد تا آخر برنامه به خوبی پیش نخواهد رفت. اولین مضراب را من در لحظه ای می زنم که بدانم تمامی ذهنها متوقف شده و آماده شنیدن این مضراب هستند این لحظه خوبی خواهد بود و اگر توانستید مهار ذهن مخاطب را بگیرید تا آخر می توانید آنها را همراه خود داشته باشید. بی شک تمرین اساسی ترین عنصرسازنده هنرمندان است و بزرگترین نقش را خصوصآ برای به اوج رساندن نوازندگان ایفا می کند. مطالبی که در این مقاله آمده حاوی نکاتی است به صورت پرسش و پاسخ درباره تمرین های نوازندگی و مسائل مرتبط با آن که قدم به قدم در این گفتار تشریح می شوند و امید است مفید واقع شوند.
– نظر شما در مورد ضبط کردن تمرینات از دست استاد اگر در ابتدای فراگیری موسیقی باشد من توصیه نمی کنم چون به نوعی تاثیر منفی خواهد گذاشت ولی اگر در حدی رسیده باشد که نوازندگی او قابل قبول باشد باید این اتفاق رخ دهد برای اینکه شاید مدرس به بعضی از چیزها اشاره نکند ولی به سبب وجود آن در پنجه هایش اجرا کند و دوم اینکه واقعا چیزهایی وجود دارد که نمی شود آن را ثبت کرد مانند فشار سیمها ، فشار مضراب و حالت های دیگر که فقط از طریق حس و گوش می شود دریافت کرد. – نظر شما در مورد ضبط کردن قطعه ای که هنرجو اجرا کرده و شنیدن مجدد آن اتفاق بسیار خوبی خواهد افتاد و می تواند خیلی موثر باشد. – برای حفظ کردن یک قطعه چکار باید کرد بایستی در ابتدا یک دید کلی به قطعه داشته باشیم یعنی در چه قسمت هایی ریتم ، مایه ، گوشه عوض خواهد شد و هنگامی که شناخت کلی پیدا کردیم برخورد جزئی داشته باشیم و اجزای قطعه را آنالیز کنیم مثلا این جمله فاصله پنجم آن هم تکرار شده که از همه اینها مهم تر تکرار زیاد عملی آن است. – برای ماندگاری قطعاتی که قبلا تمرین شده چکار باید کرد در برنامه ریزی که یک نوازنده دارد بایستی یک قطعه را هفته اول بطور مداوم اجرا نماید و در هفته بعد که قطعه جدیدی را تمرین می نماید حداقل ۱۰ بار قطعه قدیمی را اجرا نماید تا پس از یک ماه که دیگر تکرار آن یکبار در یک ماه کافی خواهد بود. – چه راهکار های ابتکاری پیشنهاد می کنید آنچه مهم است باید برنامه منظم تمرین داشته باشد ولی محل تمرین را عوض نماید و روی یک صندلی نا مناسب تر به اجرا بپردازدو دائما فضا و موقعیت را عوض نماید تا از نظر روانشناسی شرطی نشود و آمادگی هر گونه تغییری را در هنگام اجرا بر روی صحنه داشته باشد بعنوان مثال نوازندگان فلوت از یکماه مانده به اجرا سعی می کنند در همه حالات نوازندگی کنند(ایستاده، خوابیده،نشسته،در روشنایی،در تاریکی و …) و بدن خود را برای هر گونه تغییری آماده می سازند.
-عوامل گرفتن سرعت در نوازنده چیست و قطعات سرعتی را چگونه باید تمرین کرد قبل از هر چیز این را بگویم که یک نوازنده خوب حتما نوازنده ای نیست که سرعتش زیاد باشد. ۷ عامل نشان دهنده توانایی یک نوازنده می باشد که یکی از آنها سرعت است.از عوامل بالا بردن سرعت در نوازنده در درجه اول ورزش میباشد. بایستی بدن سالمی داشته باشد و هیچگونه اعتیادی به مواد مخدر و سیگار نداشته باشد.دارای تغذیه و خواب مناسبی باشد. حرکات ورزشی را فقط در حد آمادگی و قوی کردن عضلات انجام دهد و از فشار آوردن بیش از حد بپرهیزد.بعد نوبت به تمرین موسیقی می رسد مانند زدن اتودها و گامها به این صورت که از سرعت کم به زیاد و هر روز تمرین شود. در جلسات تمرین بخشی را به تمرینات سرعتی اختصاص دهیم زیرا سرعت به آرامی اتفاق می افتد و در طول سالها نوازندگی یک نوازنده سرعتی خواهد شد. – آیا اتود و قطعه را می توان با هم تمرین کرد معمولا برنامه مناسب تمرین موسیقی برنامه ای است که چندین اتود و چندین قطعه را با هم در طول روز تمریناتی که معمولا در آموزشگاه موسیقی انجام می شود، انجام داد ولی استراحت ۲ الی ۵ دقیقه بین آنها را رعایت کرد. اگر شما یک قطعه را تمرین کنید تکنیک شما رشد سرطانی پیدا می کند از یک جهت قوی می شود و از جهات دیگر فراموش خواهد شد. تمرین خوب تمرینی است که در بر گیرنده تمامی تکنیک هایی باشد که نوازنده در آن سطح به آن نیاز دارد شامل پاساژ ، گام ، اتود و … اگر نوازنده در سطح عالی و ممتاز باشد به اعتقاد بنده بایستی پس از تمرینات خشک موسیقی همه چیز را فراموش کرده و ذهن را آزاد بگذارد و حداقل یک ساعت بداهه نوازی کند تا اینکه این تمرینات و اتودها باعث انجماد ذهن و رشد نکردن قوه خلاقیت او نشود. آزمون و خطا ها به اندازه اتودها در نوازندگی مهم هستند. نوازندگانی که ساز آنها لهجه خاص خودشان را دارد کسانی هستند که اهل آزمون و خطا بوده و با سازشان زیاد پرواز کرده اند و کم کم شخصیت خود را پیدا نموده اند.
میزان های یک قطعه را چگونه می شود تمرین کرد نظریه های زیادی در دنیا برای این کار داده شده است ولی اعتقاد ما این است که مثلا اگر نوازنده بخواهد در میزان دوم مشکلش را حل نماید (به شرطی که تکنیک خاصی نداشته باشد مثل یک پاساژ که باید جداگانه تمرین شود) بایستی از میزان اول دوباره تمرین را تکرار کرد وبرای میزان سوم نیز میزان اول ، دوم و سوم را تمرین نماییم. چنانچه در میزان دوم اشکالی وجود داشته باشد مجوز رفتن به میزان سوم را به خود ندهیم زیرا در این صورت به شکل یک دید کلی به قطعه نگاه خواهد شد و در کل یک قطعه اجرا می شود ولی در جزئیات آن اشکال وجود دارد.آموزشگاه موسیقی به بهبود روند تمرین ها بسیار کمک می کند.
یک جلسه تمرین در چه صورتی می تواند موثر باشد بایستی به گونه ای باشد که اولا در آن تمرکز وجود داشته باشد دوم اینکه هدفمند باشد و نکته سوم اینکه وقت مناسبی داشته باشد. نوازنده باید بتواند تمرکز کند و حواس خود را جمع نوازندگی خود در کلاس های آموزشگاه موسیقی کند، کنترل بدنش را داشته باشد(طرز نشستن – طرز ساز دست گرفتن – فرم انگشت گذاری) برای ایجاد تمرکز بایستی Meditation کند و بوسیله خود هیپنوتیزم ذهن خود را در هنگام تمرین متمرکز نماید. یکسری اتودهای کوچکی هستند که نوازنده در ابتدا جهت دست گرمی میتواند انجام دهد ولی به استراحت بین تمرینها نیز بایستی توجه شود یعنی پس از ۱۰ دقیقه اتود زدن ۲ دقیقه استراحت داشته باشیم. استراحت در موسیقی بگونه ای است که دستها بصورت آویزان قرار می گیرد تا خون کاملا جریان پیدا کند. نوازنده برای موفق شدن باید ورزش کند تا همیشه بدنی آماده داشته باشد و دچار دردهای مزمن ستون فقرات و مفاصل نگردد.
8-سعی کنید در همان چند دقیقه ی اول وکال خود را ضبط کنید چرا که اگر تکرار ضبط بیش از حد بشود صدای شما خسته میشود و از طرفی دیگر از لحاظ روانی ممکن است بهم بریزید و هر گز ضبط تمیز و موفقی نداشته باشید! 9-اگر در طول روز مشغول به کار هستیدسعی کنید یک روز تعطیل را به ضبط اختصاص دهید تا صدایی سر حال و کاملا شاداب و به دور از خستگی داشته باشید. 10-چند روز قبل از ضبط کار را چندین بار تمرین کنید تا ملودی – ترانه و ریتم کاملا ملکه ی ذهنتان شود و در استودیو به مشکل برنخورید. 11-از خوردن هرگونه نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه و کافه قبل از ضبط بپرهیزید. 12-از کشیدن سیگار قبل از خواندن بپرهیزید. با رعایت 12 نکته ی گفته شده در این مقاله به طور حتم ضبطی خوب و حرفه ای در استودیو و کلاس های اواز آموزشگاه موسیقی خواهید داشت و حتما در انتها موفق و راضی از استودیو بیرون خواهید آمد.البته عوامل بسیار دیگری در ضبط یک وکال حرفه ای اعم از تجربه – صدای خوب و خیلی موارد دیگر نقش دارد که ما به چند مورد از آنها اشاره کردیم.
4-در هنگام ضبط وکال صدابردار خود را وادار به افزایش ولوم موزیک نکنید و تا حدی خواستار افزایش ولوم موزیک باشید که به راحتی صدای خود را بشنوید.افزایش بیش از حد صدای موزیک باعث میشود به درستی و به طور صد در صد و کامل صدای خود را نشنوید و این امر موجب ناکوک خواندن و در بعضی اوقات فریاد زدن بی مورد میشود. 5-برای خواندن خود و اجرای تکنیک هایی از قبیل ویبره یا تحریر و ….برنامه داشته باشید و هدف خود را برای اجرای هر ثانیه ی کار بدانید و مطمئن بخوانید. 6-اولین رکورد را به گرم کردن و آماده شدن صدایتان اختصاص دهید و بعد از یک مرتبه خواندن میتوانید ضبط اصلی را شروع کنید و در چندین لاین ضبط را انجام دهید.البته اگر قبل از اجرا صدای خود را گرم کرده اید نیازی به گرم کردن دوباره ی صدا نیست و از همان بار اول میتوانید وکال اصلی را ضبط کنید. 7-هرگز به فکر تمام شدن زمان خود در استودیو و یا آموزشگاه موسیقی نباشید چرا که این طرز تفکر در شما ایجاد استرس میکند و شاید اصلا نتوانید تا پایان زمان اجرا در استودیو وکالی بی نقص و حرفه ای بگیرید.
1-در اولین قدم بهتر است کمی در مورد کیفیت استودیوهای سطح شهر و آموزشگاه موسیقی و امکانات آن ها تحقیق کنید چرا که شما باید برای یک ساعت ضبط در استودیو مبلغ پرداخت کنید.پس سعی کنید با کیفیت ترین استودیو را از نظر امکانات سخت افزاری و حتی شخص صدابردار انتخاب کنید.البته هرچه کیفیت استودیو بالاتر رود مسلما قیمت هم افزایش پیدا میکند. 2-کاملا آماده به استودیو بروید و از آماده بودن صدای خود برای ضبط مطمئن باشید چرا که در استودیوهای حرفه ای و آموزشگاه موسیقی بر خلاف استودیوهای خانگی فرصت آنچنانی برای ضبط وکال وجود ندارد و هر دقیقه که نتوانید از فرصت خود استفاده کنید برای شما هزینه بر میدارد. 3-در استودیو کاملا بدون ترس و استرس بخوانید و سعی کنید با صدابردار خود فضای گرم و راحتی به وجود آورید و از کار خود لذت ببرید.
آهنگساز تعیین می کند یک ترانه با چه لحنی ، در چه گامی ، با چه صدایی ، در چه دستگاهی و چه سبکی (پاپ ، راک ، رپ ، جاز ، بلوز و …) خوانده شود. اینکه کجای ترانه باید با صدای بلند یا پایین خوانده شود، اوج و فرود ترانه کجا باشد و برخی اوقات انتخاب ترجیع بند (نقطه اوج ترانه که معمولا تکرار می شود) نیز اگر در ترانه مشخص نشده باشد، ب به اختیار آهنگساز می باشد. آهنگساز معمولا برای آهنگسازی از ساز استفاده می کند و همزمان می نوازد و لحن و حس خود را روی ترانه اعمال می کند. البته نواختن ساز اجبار نیست چرا که می تواند با تکیه به تبحر خود و شناخت موسیقی بدون استفاده از ساز و تنها با زمزمه و تکرارترانه، آهنگسازی کند. . در آهنگسازی حرفه ای مثل ارکسترال، آهنگ ساخته شده به صورت نُت یادداشت می شود و پارتیتور نام دارد. ولی در آهنگسازی های معمولی یا بهتر است بگوییم “ملودی سازی” معمولا نُت نویسی انجام نمی شود و ملودی ساخته شده با ابزاری ضبط و ذحیره می شود. این را می توان نوع غیر حرفه ای از آهنگسازی تلقی کرد.. کار آهنگساز توأم با خلاقیت و تحلیل است. آهنگساز باید فردی خلاق و هنرمند باشد. او باید دانش و شناخت خوبی از عرصه موسیقی داشته و با پشتکار زیاد آثار ارزشمندی را تولید کند. وظایف آهنگساز • نوشتن و تولید آهنگ برای ارکسترها، گروه های موسیقی، فیلم ها و تئاتر ها و … • کسب اطلاع از جدید ترین تغییرات و پیشرفت های صورت گرفته در عرصه موسیقی • شنیدن انواع آثار آهنگ سازان مختلف (در الهام گرفتن و ایجاد آهنگی جدید بسیار موثر است • آموزش آهنگسازی • اجرای ارکستر ( نوازنده یا رهبر) • انجام تمرینات مستمر و همکاری با افرادی از جمله تنظیم کننده، خواننده، نوازنده و … اینکه کجای ترانه باید با صدای بلند یا پایین خوانده شود، اوج و فرود ترانه کجا باشد و برخی اوقات انتخاب ترجیع بند (نقطه اوج ترانه که معمولا تکرار می شود) نیز اگر در ترانه مشخص نشده باشد، ب به اختیار آهنگساز می باشد.دوره های آهنگسازی در آموزشگاه موسیقی آموزش داده می شود. آهنگساز معمولا برای آهنگسازی از ساز استفاده می کند و همزمان می نوازد و لحن و حس خود را روی ترانه اعمال می کند. البته نواختن ساز اجبار نیست چرا که می تواند با تکیه به تبحر خود و شناخت موسیقی بدون استفاده از ساز و تنها با زمزمه و تکرارترانه، آهنگسازی کند. . در آهنگسازی حرفه ای مثل ارکسترال، آهنگ ساخته شده به صورت نُت یادداشت می شود و پارتیتور نام دارد. ولی در آهنگسازی های معمولی یا بهتر است بگوییم “ملودی سازی” معمولا نُت نویسی انجام نمی شود و ملودی ساخته شده با ابزاری ضبط و ذحیره می شود. این را می توان نوع غیر حرفه ای از آهنگسازی تلقی کرد.. کار آهنگساز توأم با خلاقیت و تحلیل است. آهنگساز باید فردی خلاق و هنرمند باشد. او باید دانش و شناخت خوبی از عرصه موسیقی داشته و با پشتکار زیاد آثار ارزشمندی را تولید کند. وظایف آهنگساز • نوشتن و تولید آهنگ برای ارکسترها، گروه های موسیقی، فیلم ها و تئاتر ها و … • کسب اطلاع از جدید ترین تغییرات و پیشرفت های صورت گرفته در عرصه موسیقی • شنیدن انواع آثار آهنگ سازان مختلف (در الهام گرفتن و ایجاد آهنگی جدید بسیار موثر است • آموزش آهنگسازی • اجرای ارکستر ( نوازنده یا رهبر) • انجام تمرینات مستمر و همکاری با افرادی از جمله تنظیم کننده، خواننده، نوازنده و …
آهنگسازی به معنای ساخت آن ملودی اصلی است و به کسی که این کار را میکند آهنگسازی میگویند. از این قوانین در موسیقی کلاسیک و در سبک های دیگر خیلی کم استفاده می شود، آهنگسازی بیشتر مربوط به استعداد و خلاقیت شخص در خلق ملودی های جدید می شودو شاید آهنگساز بغیر از علم نوازندگی و شناختن گام ها،علم دیگری نداشته باشد،ولی این ملودی را حالا چه در آهنگ بیکلام و یا با کلام که بر روی شعر این آهنگسازی صورت میگیرد،با حس کار انجام میدهد.دوره های آهنگاسی با نرم افزار و خود آهنگسازی در آموزشگاه موسیقی برگزار می شود. آهنگساز شخصی است که آثار موسیقی را تألیف می‌نماید. آهنگساز در حقیقت نویسندهٔ موسیقی است که با احاطهٔ کامل به علم موسیقی، ایده‌های فکری خود را در قالب موسیقی به رشتهٔ تحریر در می‌آورد. آهنگسازی این نیست که شخص صرفا ملودی بسازد؛ بلکه آهنگساز مانند هر حرفهٔ علمی دیگر می‌بایست در مراکز آموزش علمی موسیقی در رشته آهنگسازی تحصیل و از علوم مختلف موسیقی از جمله رهبری ارکستر، سازشناسی، سازبندی، هارمونی، پُلی‌فونی، کنترپوان و… ،که لازمهٔ کار آهنگسازی است، آگاه باشد.. هر آهنگساز می‌بایست حداقل یک ساز به خصوص پیانو را به خوبی بنوازد. در حقیقت در دنیای موسیقی به دلیل نیاز به دانش زیاد و گستردگی کار آهنگسازی، از آهنگساز به عنوان دانشنامهٔ موسیقی نام می‌برند.
تعریف مسترینگ در موسیقی: مسترینگ در اصطلاح موسیقایی اش به معنای فرایند بهبود بخشیدن به یک قطعه موسیقی بعد از میکس آن از طریق تنظیم اکو,افزودن جلوه های سمعی و و رفع نواقص قطعه موسیقی است. کسی که فرایند مسترینگ در قطعه موسیقی را بر عهده دارد در واقع جلوه ای متفاوت به جذابیت های شنیداری قطعه موسیقی می دهد و آن را ماندگار,درخشان و هیت می کند. مسترینگ است که می تواند نام یک قطعه موسیقی را بر سر زبان ها بیاندازد.
میکس و مسترینگ دو مفهوم اساسی و مهم در حوزه موسیقی محسوب می شوند.در اصطلاح موسیقایی اغلب این دو واژه را همراه یکدیگر به کار می برند اما باید بدانیم که در عین وابستگی این دو واژه به یکدیگر, در جای خود تفاوت هایی با هم دارند. تعریف میکس در موسیقی: میکس در اصطلاح موسیقی به معنای چیدن و قرار دادن لایه های مختلفی از فایل های صوتی که شامل صدای انواع ساز های یک قطعه و همچنین صدای خواننده می شود.قطعه ای که شما آن را به طور کامل می شنوید در واقع نمونه میکس شده از صدای سازها صدای خواننده است. میکس یک قطعه موسیقی شبیه به چیدن قطعات مختلف یک پازل در کنار هم است.همانطور که قطعه هار پازل بدون قرار گرفتن در کنار هم تصویر و مفهومی واحد را به ما القاء نمیکنند,یک قطعه موسیقی هم بدون فرایند و پرداش میکس شنیدنی نخواهد بود.
آموزش انواع دستگاه های موسیقی اصیل ایرانی در آموزشگاه موسیقی در موسیقی سنتی هفت دستگاه وجود دارد که در آموزشگاه موسیقی آموزش داده می شود: ۱-شور ۲- سه گاه ۳- همایون ۴- ماهور ۵- چهارگاه ۶- نوا ۷- راست پنجگاه علاوه بر آن پنج آواز در دستگاه موسیقی اصیل ایرانی وجود دارد که در آموزشگاه موسیقی اموزش داده می شود: • ابوعطا • بیات ترک • افشاری • دشتی • بیات اصفهان چهار آواز اول با دستگاه شور هم پرده و اصطلاحاْ از یک مجموعه و بیات اصفهان نیز هم پرده با همایون است. در کوک شور اجرا گسترده است و دراین کوک علاوه بر دستگاه شور: آواز ابوعطا و بیات ترک و افشاری ودشتی هم قابل اجرا هستند.
فن یا تکنیک آواز خوانی به تسلط بر تنفس صحیح، داشتن حنجره ای کاملا آزاد ، قدرت به کارگیری آگاهانه حفره های تشدید صوت، مهارت در تلفظ دقیق کلمات و چالاکی عضلات مربوط به آن و رابطۀ آنها با تنفس و قدرت شنوایی دقیق اصوات و ادای صحیح آنها گفته می شود که در دوره های آموزشگاه موسیقی به هنرجویان آموزش داده می شود. تکنیک آواز عبارت است از تسلط بر فن آوازخوانی ودر مورد هنرمند آوازخوان به کارگیری این فن برای بیان احساسات نهفته در یک آواز و به گونه ای آفرینش دوبارۀ آن هنگام خواندن. از تعریف بالا میتوان نتیجه گرفت پرورش خواندن عبارت است از انجام دادن تمرینهایی هدفمند، جدا از یادگیری یک ترانه یا گوشه های یک دستگاه یا تصنیف برای فراگیری تنفس صحیح، آزادسازی صدا از هر گونه تنش بازدارنده، تقویت کردن و تحرک بخشیدن به عضلات مربوط به گفتار ، پرورش شنیدن صحیح اصوات و ادای دقیق و تمیز آنها.
خواندن نتها با اجرای صدای آن نت را كانتات گویند و خواندن نت بدون اجرای صدا و فقط گفتن نام آنرا پارلات گویند. شما باید توانایی خواندن بی صدای نتها را پیدا كنید و نتهایی كه به شما داده میشود را با تمپوی مشخص بخوانید و به مرورقدرت نت خوانی خود را افزایش دهید بطوریكه نت بعدی را هم در ذهن داشته باشید و اگر كسی نت بعدیِ نتی را كه شما خوانده اید با دست بپوشاند شما باز هم بتوانید آنرا بخوانید. مساله دیگری كه اینجا بیاد خاطر نشان كرد مساله فركانس گیری است كه شما باید با سازی كه در اختیار دارید این كار را انجام دهید . فركانس گیری چهار مرحله دارد: 1- شنیدن صدای نت اجرا شده 2- اجرای آن در ذهن 3- اجرای آن با صدا 4-تطابق دادن هر چه بیشتر صدای خود با صدای ساز كه در فضا باقی مانده است.
قسمت عملی شامل خواندن و تلفظ نتها در دوره های آموزشگاه موسیقی به شكل آوازی و به شكل وزن خوانی است و قسمت نظری شامل شناخت كلیه علامتها و قواعدی است كه در طی قرنها به منظور اجرای دقیق موسیقی به تدریج ابداع شده و تكامل یافته است تا بتوان شناخت هنری را كه واقعیتی درونی است و بیشتر جنبه عاطفی دارد با این علامتها و قواعد به شناخت علمی تبدیل كرد. ب : تقسیمات صدای انسان 1- سوپرانو :صدای زیر زنانه 2-متسو سوپرانو : صدای متوسط زنانه 3-كنترآلتو : صدای بم زنانه 4- تنور : صدای زیر مردانه 5- باریتون : صدای بم یا صدای متوسط مردانه 6- باس : صدای بم مردانه و بهترین صدای مردانه در هنگام نوازندگی یا خوانندگی آواز سكوتها را باید اجرا كرد به صورت نخواندن نت و ساكت شدن ولی در ابتدا برای آموزش سلفژ ما با دیدن علامت سكوت ، سكوت نمیكنیم بلكه به جای آن كلمه اوم میگوییم و به اندازه ارزش زمانی سكوت آنرا ادامه میدهیم.
سلفژ در تعریف : سلفژ را می توان خواندن یک سری نت ها به صورت پی در پی و پشت سر هم و با رعایت قوانین نت ها و سکوت ها و … معرفی کرد. پایهء آموزش سلفژ در آموزشگاه موسیقی دانستن ارزش زمانی هر نت و مترونوم است و در کنار این باید ارزش زمانی هر سکوت را نیز بدانیم. یعنی باید با تئوری موسیقی و دوره های آن در آموزشگاه موسیقی آشنایی داشته باشید. تعاریف كوتاهی از سلفژ: الف:مهمترین عاملی كه به معنای اعم ، پایه و اساس جدی در آموزش موسیقی به شمار میرود سلفژ است كه از دو قسمت عمده تشكیل میشود : 1- قسمت عملی 2- قسمت نظری
دیزاین داخلی، یا ملودی وشعر یک خانه ممکن است مستحکم باشد و از بیرون بسیار خوب به نظر برسد، اما چه چیزی داخل خانه است ؟ دکوراسیون داخلی خانه باعث زیبایی داخل آن می شود. همین امر برای موسیقی صدق می کند چیزی که باعث گیرا بودن و ماندگاری یک آهنگ می شود ملودی است. همچنین یک شعر خوب می تواند حتی یک ملودی را ماندگارتر و تاثیرش را عمیق تر کند. یک شعر خوب را میتوان روح یک آهنگ نامید. دوره های مربوط به ساخت ملودی و ترانه سرایی نیز معمولا در آموزشگاه های موسیقی و مراکز فرهنگی و هنری برگزار می شود. نتیجه نوشتن یک آهنگ همیشه پروسه آسانی نیست. به یاد داشتن این سه نکته کلیدی ، می تواند حداقل جایی خوب برای آغاز ساخت یک آهنگ باشد.
دیزاین داخلی، یا ملودی وشعر یک خانه ممکن است مستحکم باشد و از بیرون بسیار خوب به نظر برسد، اما چه چیزی داخل خانه است ؟ دکوراسیون داخلی خانه باعث زیبایی داخل آن می شود. همین امر برای موسیقی صدق می کند چیزی که باعث گیرا بودن و ماندگاری یک آهنگ می شود ملودی است. همچنین یک شعر خوب می تواند حتی یک ملودی را ماندگارتر و تاثیرش را عمیق تر کند. یک شعر خوب را میتوان روح یک آهنگ نامید. دوره های مربوط به ساخت ملودی و ترانه سرایی نیز معمولا در آموزشگاه های موسیقی و مراکز فرهنگی و هنری برگزار می شود. نتیجه نوشتن یک آهنگ همیشه پروسه آسانی نیست. به یاد داشتن این سه نکته کلیدی ، می تواند حداقل جایی خوب برای آغاز ساخت یک آهنگ باشد.
ساختار یک خانه بدون ساختار نمی تواند وجود داشته باشد این مسئله برای یک آهنگ نیز صدق می کند.حالا، این بدان معنی نیست که ساختار باید پیچیده یا ساده باشد، هرچند که می تواند باشد. بعضی از خانه ها مانند مکعب های متقارن کاملا متساوی هستند، در حالی که بعضی دیگر به صورت گسترده، نامتقارن و حتی نمایشی هستند. قبل از ساخت آهنگ از خودتان بپرسید که چه آهنگی وی خواهید بسازید؟ بیشتر آهنگ های پاپ ، ساختار بسیار ساده ای دارند. یک ورس وجود دارد، سپس یک کوروس، ورس دوم، و سپس یک کوروس دیگر. البته این ساختار می تواند متفاوت باشد. این ساختار به عنوان یک ساختار ABAB شناخته می شود، ورس “A” و کوروس “B”. گاهی وقتها bridge یا پل نیز از کوروس نهایی ممکن است اضافه شود که آن را نیز با حرف “c” نمایش می دهند. این یک فرمول ساده برای ساخت بسیاری از آهنگ ها است.. داشتن یک ساختار در ذهن، بدون در نظر گرفتن سادگی و پیچیدگی آن، یکی از بخش های مناسب برای شروع ساختن یک آهنگ است.تمامی این موارد در آموزشگاه موسیقی در گرایش آهنگسازی با نرم افزار آموزش داده می شود.
ساخت یک آهنگ ماندگار و با کیفیت هدف هر موزیسین و آهنگسازی است. با این حال، قبل از اینکه شما نگران تولید یک آهنگ خوب باشید باید ابتدا اصول اولیه آهنگسازی را بدانید تا بتوانید اقدام به ساخت و نوشتن یک آهنگ جذاب و زیبا کنید.دوره های آهنگسازی معمولا در آموزشگاه موسیقی برگزار می شود. در این مطلب ۳ گام اساسی در آهنگسازی را برای شما شرح می دهیم. یک روش ساده برای نگاه کردن به یک آهنگ این است که آن را همانند یک خانه تصور کنید. ظاهر هر خانه ای متفاوت است، اما تمام خانه ها سه بخش کلیدی دارند: پایه، ساختار و دیزاین داخلی. مانند یک خانه، هر آهنگی نیز این سه ویژگی اصلی را دارد. اگر میخواهید یک آهنگ بنویسید و نمی دانید از کجا باید شروع کنید، این قیاس ممکن است به شما کمک کند. هر یک از این سه بخش، قسمت های مناسبی برای شروع یک آهنگ هستند. ۱. نوشتن یک آهنگ: پایه اگر از مقیاس خانه برای آهنگسازی استفاده کنیم، می توانیم پایه و اساس خانه را با بیس لاین یا آکورد اصلی آهنگ مقایسه کنیم. نوت پایه و یا آکورد در اصل ریشه یک آهنگ هستند، همانطور که پایه و اساس یک ساختمان ریشه آن است. شروع با بخش بیس آهنگ یک راه عالی برای ایجاد مود و احساس برای آهنگ است. اگر ریتم قوی باشد، شانس خوبی وجود دارد تا بقیه آهنگ نیز جالب شود. برای ایده گرفتن می توانید به آهنگ های مورد علاقه تان گوش کنید و به بیس لاین آنها توجه کنید. بیس و ریتم یک از ارکان اصلی لذت بردن از یک آهنگ هستند. همانند خانه در یک آهنگ نیز همه چیز بر اساس بیس یا پایه ساخته می شوند و از آن پیروی می کنند.
گوش دادن به آوازهای قدیمی: گوش دادن به آثار گذشتگان هرچند که نوارهای مورد نظر از کیفیت بالایی برخوردار نباشند گویی ما را با سرچشمه پیوند می دهد و گوش دادن به آوازهای قوی درعوض آوازهای ضعیف و یا تقلیدهای دست چندم به حس موسیقایی ما خدشه وارد میکند. بنابراین باید به گوش خود احترام بگذاریم و بهترین کارها را با مشورت استاد و سایر اساتید آموزشگاه موسیقی انتخاب کرده و به دقت گوش دهیم . حضور به موقع درسر کلاس : عدم رعایت این مسئله علاوه بر این که نظم یک کلاس و تمرکز استاد و سایرین را به هم می زند، ( در صورت برگراری کلاس جمعی) هم چنین باعث ایجاد دلهره، استرس، عدم تمرکز و در نتیجه گرفتگی صدا می گردد و آنوقت حتی اگر در طول هفته هم تمرینهای بسیار خوبی را انجام داده باشید نمی توانیم آواز خوبی را در سر کلاس ارایه دهیم . ورزش کردن، کوه پیمایی و طبیعت گردی طبیعت گردی تمرینات ورزشی علاوه بر سلامت جسمانی باعث تقویت قوای فکری ما می گردد و نفس یک خواننده را زیاد می کند. خصوصا از بین ورزشها، کوهنوردی تاثیر عمیقی بر روحیه یک هنرمند و ارتباط او با طبیعت بر جا می گذارد. جدای از این ویژگی ها طبیعت می تواند محل خوبی برای تمرینهای یک هنرجو تبدیل گردد و هنرجو با فاصله گرفتن از محیط های شهری درفضای باز آزادانه می تواند به تمرین بپردازد.
یادداشت برداری در کلاس این وظیفه ی خود هنرجو است که همیشه قلم و کاغذ آماده در کلاس های آموزشگاه موسیقی به همراه داشته باشد و نکات ارزنده استاد را درباره قسمتهای مانوری گوشه ها، چگونگی انجام مدگردانی ها به دستگاهای مختلف را یادداشت کند . لازم است حتی نام شاعر و وزن عروضی را در بالای شعر یادداشت نماید. حفظ و درک اشعار : هنرجویی موفق تر خواهد بود که در ابتدا به معنای اشعار توجه کند،از وزن شعر آگاهی داشته باشد، سبک شعری آن را بداند، شاعرش را بشناسد ، از درست نوشتن شعر اطمینان حاصل کند، به زیرو بم های آن وقوف یابد و شعر به صورتی برای او درآید که زبان حال خود او باشد و به اصطلاح با آن حرف بزند. و به علاوه در هنگام درس جواب دادن از روی نوشته نخواند زیرا این کار ذهن را تنبل می کند و تمرکز را بهم می زند .
صبر و حوصله در انجام تمرینات : نکته مهم دیگر، داشتن صبر و حوصله ی زیاد و عدم توقع بیجا از خود است . بعضا مقایسه های بیجا و تقلید های ناشیانه انگیزه ما را کم کرده و ما را از ادامه راه منصرف می سازد ، خصوصا درمورد تحریر دادن که یکی از قسمتهای تکنیکی و دشوار آواز ایرانی است، هنرجوی آموزشگاه موسیقی باید با تمرینهای زیاد این مهارت را کسب کند؛ به قول استاد شاکری حنجره شما باید مثل تکه سنگی که از بالای رودخانه به سمت پایین غلت می خورد، به مرور صیقل داده شود و ناصافیها و نخراشیدگی ها رفع گردد تا به یک قلوه سنگ صاف تبدیل گردد .
خیلی مهم است که در ابتدا به تفاوت تقلید و ادا در آوردن و یا به بیانی دیگر فرم دان به صدا توجه و دقت داشته باشیم. بسیاری ار علاقه مندان به آواز به جای تقلید از روش و سبک خواننده مورد علاقه خود به ادا درآوردن و فرم دادن صدای خود می پردازند.بنابراین باید بین این دو مقوله تفاوت قایل شد و از یک استاد متبحر راهنمایی خواست. بنابراین در هنگام تمرین با خواننده ی مورد علاقه خود هم خوانی کنید ولی این موضوع را در نظر داشته باشید که صدای شما با صدای خواننده مورد علاقه شما تفاوت دارد و با تقلید نادرست قطعا هیچ پیشرفتی حاصل نمی شود. در نتیجه همیشه با صدای خودتان بخوانید. نکته مهم: وظیفه هنرجو خصوصا مبتدی ، تقلید صِرف و رعایت ظریف ترین نکات در هنگام تمرین است . خلاقیت و نوآوری در ابتدای امر نه تنها مفید نیست بلکه غیر قابل قبول است . لازم است هنرجو پس از طی کردن مقدمات به خلاقیت فکر کند و حتی این امر بعدها بسیارلازم و ضروری به نظر می رسد اما در مراحل اولیه باید از این کار اجتناب کند.
آماده سازی و گرم کردن صدا بهتر است که همیشه صدایتان را به این ترتیب در کلاس های آواز اموزشگاه موسیقی گرم کنید: ابتدا رنج میانه صدا، سپس رنج پایین صدا و در آخر رنج بالای صدا و دوباره به رنج میانه برگردید. همیشه برای هر رنج صدایی ۱۰ دقیقه زمان بگذارید و اگر صدایتان خسته است، زیاد به آن فشار نیاورید. هنگام گرم کردن صدا در آموزشگاه موسیقی همیشه به رنجی برگردید که برایتان راحت تر است و بعد از چند دقیقه دوباره امتحان کنید. علاوه بر این ها هنرجوی آموزشگاه موسیقی لازم است تمام حواس خود را در سر کلاس و به هنگام تمرین به موضوع مورد نظر معطوف کند. اگر استاد موسیقی از او ایرادی گرفت، تمرکز خود را از دست ندهد و عینا و فورا بدون فکر کردن و مکث اضافی گوشه را تکرار کند و بیهوده کلام استاد را قطع ننماید.
.jpg)
اغلب ما ایرانی ها در زندگی روزمره از این هنر و مهارت غافلیم. همیشه سعی داریم که خودمان بیشتر حرف بزنیم تا اینکه گوش کنیم، بیشتر حوصله حرفهای دیگران را نداریم و گاه و بیگاه حرف طرف مقابل خود را قطع می کنیم، بنابراین چیز کمتری یاد می گیریم ، باعث سوء تفاهم و خلاصه اینکه دچار اشتباهات کلامی بیشتری می شویم. حال برای یک هنرجوی موسیقی و آواز در آموزشگاه موسیقی بدست آوردن این مهارت از دو جنبه مهم است، اول اینکه در شخصیت او تاثیر بسزایی به جا می گذارد و دوم اینکه در درک موسیقی و ظرایف آن بهتر موفق می شود. هنرجویان باید گوشه ها را به دقت ابتدا گوش کنند بطور مثال اگر هنرجو تشنه است یا گرسنه یا باید به شخصی تلفن بزند، خلاصه اینکه در هر وضعیتی که باعث عدم تمرکز او می گردد نباید به تمرین در آموزشگاه موسیقی بپردازد.
تمرین بسیار، مداوم و صحیح : اولین نکته مهم و قابل اشاره این است که یک هنرجوی آموزشگاه موسیقی در ابتدا باید قبل از کلاس و در طول هفته گوشه یا تصنیف مورد نظر را بارها و بارها تمرین کند. گفته می شود که حافظه بلند مدت ما در اثر تکرار مداوم هر گونه مطلب یا موضوعی، به مراتب بهتر می تواند به خاطر بسپارد. بنابراین صرف اینکه در یک و دو روز مانده به کلاس آموزشگاه موسیقی آن هم با عجله به تمرین پرداخت،روش صحیحی محسوب نمی شود و در طولانی مدت نتیجه خوبی در بر ندارد. نکته بعدی به کارگیری تمرین های صحیح است. شاید رعایت این نکته بهتر از پرهیزهای غذایی باشد که دائما مورد توجه خوانندگان است ( هرچند که آن را هم نباید نادیده گرفت ) و عدم رعایت آن صدمات زیادی به حنجره وارد می سازد. بنابراین لازم است گلو درهنگام تمرینات زیاد در آموزشگاه موسیقی دائما مرطوب نگه داشته شود. از جیغ و فریاد، شدیدا پرهیز گردد . و قبل از خواندن گوشه های بالا (مانند گوشه اوج) تمرینات آمادگی و گرم کردن صدا یا warm up انجام شود.
یکی دیگر از خدمات آموزش مهم و قابل اهمیت آموزشگاه موسیقی برگزاری کنسرت است.کنسرت ها شامل سبک های مختلف موسیقی نظیر پاپ سنتی جاز و راک و ... می شوند اما آنچه در کشور ما در آموزشگاه های موسیقی مرسوم و رایج است برگزاری کنسرت های پاپ و سنتی است.هنرجویان و هنر آموزانی که در دوره های آموزش ساز شرکت می کنند در پایان هر دوره با توجه به استعداد و کسب نمره مقبول در کنسرت ها به عنوان نوازنده شرکت می کنند.هنرجویانی که در دوره های آواز نیز شرکت می کنند شامل این موارد نیز می شوند.برگزاری کنسرت در آموزشگاه موسیقی معمولا با نمره کسب شده در پایان دوره ها ارتباط مستقیم دارد.
یکی دیگر از دوره های مرتبط با موسیقی که در آموزشگاه موسیقی برگزار می شود دوره های گروه نوازی است.برگزاری دوره های گروه نوازی پس از اشنایی نسبی هنرآموزان یک ساز با سازهای تخصصی شان و نوازندگی آن برگزار می شود.دوره های گروه نوازی در آموزشگاه موسیقی با برگزاری دوره های ارکستر پاپ و ارکستر سنتی ادامه می یابد. کارشناسان موسیقی در آموزشگاه های موسیقی شرکت در دوره های گروه نوازی را دوره طلایی یادگیری تخصصی نوازندگی و رفع نواقص و تکمیل هوش شنیداری هنرجویان می دانند. دوره های گروه نوازی آموزشگاه موسیقی اعتماد به نفس هنرجویان را در اجراهای صحنه ای و برگزاری کنسرت ها تا میزان زیادی افزایش می دهد و به مرور ایرادات آنان را در نوازندگی برطرف می کند.همچنین شرکت در دوره های گروه نوازی هماهنگی و رعایت هارمونی در اجرای آنان را به صورت چشمگیری بالا می برد.
یکی از اساسی ترین پدیده هایی که می بایستی در خصوص مبانی موسیقی به یاد داشته باشیم، این نکته است که موسیقی قبل از مبانی حیات داشته است. موسیقی صدها دهه پیش تر از آن که مبانی به وجود بیاید و بگوید منظور آدم ها از کوبیدن روی طبل چیست حیات داشته است. به این دلیل هرگز فکر نکنید که بخاطر اینکه تا به حال کلاس مبانی موسیقی نگذرانده اید نمی توانید موسیقی نواز ی خوبی باشید. چنانچه موسیقی نواز ی خوبی هستید، شاید ناخودآگاه کثیری از مطالب مبانی موسیقی را می دانید. شاید فقط اصطلاحات و مسائل فنی موسیقی را ندانید. اصلا تئوری و مبانی موسیقی چیست؟ مفاهیم و قوانینی که مبانی موسیقی را پدید می آورند شباهت بیشماری به قوائد دستور زبان دارند که در نوشتن استفاده می شوند (آن قوائد هم خیلی پس از آن که ملت کامیاب شدند به نحو خوشایندی با همدیگر حرف بزنند نوآوری شدند). اینکه آدمیزاد ها قادر شدیم زبان شان را نوشتاری کنند و بنویسند موجب شد افرادی که از آن ها دور بودند توانند مکالمات و داستان هایشان را درست همان طور که نویسنده می خواسته بشنوند. توانایی خواندن و نوشتن موسیقی هم به موسیقی دان ها امکان می دهد که بتوانند قطعه های موسیقی را دقیقا همان طور که مورد نظر آهنگسازش بوده بشنوند و بنوازند. یاد گرفتن خواندن نت موسیقی خیلی همانند به یاد گرفتن یک زبان جدید است. تا آنجا که فردی که مهارت بیشماری در این زمینه دارد دارای این قدرست با دیدن نت قطعه ی موسیقی، آن را ذهنش بشنود. خیلی از ملت دنیا خواندن و نوشتن بلد نیستند. اما باز هم دارای این توان هستند به نحو خوشایندی و به صورت کلامی و شفاهی اندیشه های و احساسات شان را بیان کنند. به همین صورت، کثیری از موسیقی دان های آموزش ندیده هم هرگز خواندن و نوشتن موسیقی را یاد نگرفته اند و اصلا فراگیری مبانی موسیقی را نفرت انگیز و غیرضروری می دانند. هرچند، درست مانند جهشی که بلد بودن خواندن و نوشتن در فراگیری شکل دهی می کند، مبانی موسیقی که در آموزشگاه موسیقی آموزش داده می شود هم دارای این قدرست به موسیقی دان ها کمک کند که تکنیک های جدیدی یاد بگیرند و قطعه های موسیقی یک سبک نا آشنا را اجرا کنند و برای انجام کارهای جدید اعتماد به نفس پیدا کنند.
روش های آموزش موسیقی و متدهای آموزشی این هنر بویژه برای خردسالان دهها سال است که در کشورهای پیشرفته جا افتاده و تدریس می شود اما در آموزشگاه های موسیقی ایران هنوز اندر خم یک کوچه است. متد آموزش موسیقی ارف که مبدع و مبتکر آن کارل ارف (۱۸۹۵-۱۹۸۲) آهنگساز آلمانی بوده سالها است که در کشورهای مختلف دنیا اجرا می شود ؛ این متد در ایران سال ۱۳۴۸ توسط دکتر سعید خدیری که دانش آموختة مکتب ارف در آلمان بود ، مطرح شد وازآن زمان کارگاه موسیقی کودکان و نوجوانان سازمان رادیو تلویزیون تحت نظر وی شیوه آموزش موسیقی بر مبنای متد ارف را آغاز کرد. در متد اُرف عناصری مثل بیان،آواز، ریتم و حرکت مبنا قرار می گیرند که با گرایش به موسیقی ،نمایش وحرکت به صورت تجربی ، توانائی های ذهنی و جسمی، مهارت های شنیداری و رفتاری کودکان،ذوق تشخیص موسیقی و زیبائی شناسی آنها را تقویت می کند و از طریق استفاده از سازهای بسیار ساده از نظر ساختمان و طرز اجرا، استعداد کودکان را پرورش می دهد. از اواخر دهه چهل تا کنون همواره تدریس موسیقی با استفاده از شیوه ارف محل نزاع اهل موسیقی و مدرسان این رشته بوده و عده ای در جهت دفاع از این متد با این استناد که در دهه های اخیر عالمگیر شده است سخن می گویند و عده ای نیز تدریس آن را سوق دادن فرزندان این ملک به سوی غرب و بیگانه می انگارند.
یکی دیگر از دوره های تخصصی حوزه موسیقی که در آموزشگاه موسیقی برگزار می شود,دوره های مربوط به آهنگسازی و آهنگسازی با نرم افزار است.دوره های آهنگسازی ابتدا شامل دوره هایی کلی از آموزش آهنگسازی است اما پس از فراگیری دوره های ابتدایی و عبور از ان هنرجویان وارد سطوح تخصصی این دوره می شوند و سبک آنان در آهنگسازی مشخص می شود. دوره های آموزش آهمگسازی و آهنگسازی با نرم افزاردر آموزشگاه موسیقی شباهنگ به صورت کاملا حرفه ای و تخصصی دنبال می شود. هنر آموزان و هنرجویان عزیز ابتدا با مبانی و تئوری موسیقی آشنا می شوند و پس از آن در دوره های اپراتوری موسیقی شرکت می کنند.در سومین مرحله کلاس های ساخت ملودی برای هنرجویان آهنگسازی با نرم افزار برگزار می شود و بعد از آن به صورت تخصصی وارد تنظیم موسیقی,صدابرداری,کاربا میدی کنترلر و در نهایت میکس و مستر موزیک می شوند. برای دریافت اطلاعات تکمیلی در زمینه دوره های آهنگسازی در اموزشگاه موسیقی شباهنگ با پل های ارتباطی آموزشگاه در تماس باشید.
علاوه بر آموزش ساز که از خدمات اصلی و بنیادی آموزشگاه موسیقی محسوب می شود,آموزش آواز تخصصی در سبک های مختلف موسیقی از دیگر فعالیت های اموزشگاه موسیقی در حوزه های مرتبط با موسیقی است.آواز در سبک های متنوعی دنبال می شود اما سه سبک آواز نسبت به سایر سبک ها شناخته شده تر هستند.سبک کلاسیک سبک پاپ و سبک سنتی در آموزشگاه موسیقی به صورت تخصصی از مبتدی تا حرفه ای آموزش داده می شود.برگزاری دوره های آواز در آموزشگاه موسیقی معمولا با دریافت مشاوره تخصصی از کارشناسان موسیقی آموزشگاه موسیقی همراه است.
آموزشگاه موسیقی هم یکی از نهاد های اصلی آموزش هنر والای موسیقی در کشور ما ایران است.موسیقی تغذیه روح انسان است و باید به آن اهمیت داد و برای تامین آن کوشید. آموزشگاه موسیقی در سراسر ایران دوره هایی مرتبط با موسیقی برگزار می کنند.مهم ترین دوره های آموزشی در آموزشگاه موسیقی به آموزش تخصصی انواع ساز ها اختصاص دارد.این ساز ها در چها گروه زهی کلاویه ای بادی و کوبه ای تقسیم می شوند. علاوه بر این دسته بندی ساز هارا می توان بر اساس ریشه و نهاد فرهنگی آن نیز گروه بندی کرد.از این رو ساز هارا در دو گروه ساز های غربی و ساز های ایرانی در آموزشگاه موسیقی نیز جای می دهند. ادامه دارد...
موسیقی کلاسیک اصطلاحی کلی برای موسیقی هنریِ اروپا است. این سبک موسیقی از سده‌های میانه در حدود سال ۵۰۰ میلادی شروع شد و ازنظر سبک و تحوّل تاریخی آن به چند دورهکوچک‌تر تقسیم میشود. دوره موسیقی سده‌های میانه (قرون وُسطی) دوره شروع این موسیقی است که با سقوط امپراتوری روم شروع و تا رنسانس در اروپا ادامه می‌یابد. پس از آن دوره موسیقی رنسانس است که شامل سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۶۰۰ م میشود. در این دوره موسیقی کلاسیک به‌طور عمده در ایتالیا شکل گرفت و بیشتر قطعات آثار آوازی هستند. میتوان گفت یکی از مهمترین دوره ها در موسیقی کلاسیک، موسیقی دوره باروک است که از سال ۱۶۰۰ تا حدود ۱۷۶۰ میلادی جریان دارد. لغتِ باروک در عالم هنر (نه‌فقط موسیقی) معادل استادانه زینت دادن یا ماهرانه درست کردن به‌کار میرود که از مشخصات بارز هنر این سالها بوده‌است. موسیقی این دوره، همانند سایر هنرهای هم‌عصر خود، بیانگر اشرافیت و قدرت حکومت‌های اروپایی بوده‌است. از معروف‌ترین موسیقیدانان این سبک میتوان باخ و ویوالدی را نام برد. دوره بعدی دوره کلاسیک است که سالهای ۱۷۳۰ تا ۱۸۲۰ میلادی را شامل میشود. در این دوره، برای اولین بار در موسیقی، این فکر ظهور کرد که موسیقی در حقیقت همانند دیگر هنرها مقصود و هدفی ندارد، بلکه صرفاً به‌خاطر خودش وجود دارد؛ یعنی موسیقی برای خودِ هنر موسیقی موجودیت می‌یابد. پس از دورهٔ کلاسیک با هنر موسیقی برپایهٔ ایدهٔ «هنر به‌خاطر هنر (هنر برای هنر)» برخورده می‌شد. از هنرمندان برجسته این دوره میتوان از هایدن، موتزارت و بتهوون نام برد. دوره رمانتیک که در آن ، احساسات نقش بسزایی در موسیقی پیدا میکند از سال ۱۸۲۰ تا ۱۹۱۰ میلادی ظهور و گسترش می یابد. موسیقی در این دوره به‌صورت ابزاری در دست آهنگساز مطرح کردن احساسات شخصی اوست. معروف‌ترین آهنگسازان و موسیقیدانان این سبک شوپن، لیست و مندلسون هستند. موسیقی قرن بیستم را دوره مدرنیسم یا نوگرایی موسیقی کلاسیک می‌دانند. آهنگسازان این دوره هرچه بیشتر سعی کردند تا کارهای خود را از سبکهای گذشته متمایز و از باورها و قانون‌های گذشته عبور کنند. و در نهایت موسیقی کلاسیک معاصر از سال ۱۹۷۰ م آغاز شدهاست و تاکنون ادامه دارد. آهنگسازان معاصرِ کلاسیک بیشتر به ساختن موسیقی مینیمال و آوانگارد روی آورده‌اند.
موسیقی سنتی نوعی از موسیقی است که ریشه در سنت قومی افراد، کشورها و تمدنها دارد. موسیقی سنتی ایرانی شامل دستگاه‌ها، نغمه‌ها، و آوازهاست که از گذشته به صورت سینه به سینه در متن مردم ایران جریان داشته است. یکی از ویژگیهای موسیقی اصیل ایرانی یا موسیقی سنتی ایرانی، وجود دستگاه است. دستگاه عبارت است از یک توالی از پرده‌های مختلف موسیقی ایرانی که انتخاب آن توالی حس و شور خاصی را به شنونده انتقال میدهد. دستگاه موسیقی سنتی همانند سونات و سمفونی دارای قواعد و قسمتهای مختلف است و از نظر قالب، قطعه‌ای کامل به شمار میرود. شایان ذکر است که در دستگاه موسیقی ایرانی، آواز قسمت اصلی و مرکزی موسیقی است و قسمتهای پیشین آواز (پیش درآمد و چهار مضراب) و قسمتهای بعدی آواز(تصنیف و رِنگ) در حقیقت به طور مقدمه یا خاتمه موسیقی، به آن بستگی دارد. موسیقی سنتی ایران شامل هفت دستگاه است و هر دستگاه از تعداد بسیاری گوشه موسیقی تشکیل شدهاست. هفت دستگاه ردیف موسیقی سنتی ایرانی عبارت‌اند از: دستگاه شور دستگاه سه‌گاه دستگاه چهارگاه دستگاه همایون دستگاه ماهور دستگاه نوا دستگاه راست‌پنج‌گاه
آواز نیز بخش مهمی از موسیقی محسوب میگردد. آواز گونه ای از موسیقی است که توسط یک یا چند خواننده اجرا میگردد و میتواند با همراهی سازها باشد و یا بدون آن اجرا گردد اما محوریت اصلی قطعه موسیقی بر روی اجرای خواننده است. آواز نیز میتواند در قالب یکی از سبکهای گفته شده اجرا گردد. آموزشگاه ساز و آواز به افراد در فراگیری انواع سبک های موسیقی کمک میکند و کلاسهای آموزشی برای سازهای مختلف و شیوه های آوارز گوناگون برگزار میکند. برای آموزش نیاز است استادی توانا که درک بالایی از موسیقی دارد و میتواند با توجه به استعداد افراد، آموزش آنها را جهت دهی کند، به کار گرفته شود. آموزشگاه موسیقی شباهنگ با در اختیار داشتن اساتید برجسته موسیقی محیطی مناسب برای آموزش ساز و آواز در اختیار دارد.
یکی از ویژگیهای موسیقی ، وجود سبک های مختلفی در آن است. سبک یا ژانر موسیقی نامی قراردادی است که برای توصیف صفات قطعاتی از موسیقی که مربوط به یک دسته هستند و شباهتهای ساختاری دارند، به کار میرود. انواع مختلفی از سبک های موسیقی وجود دارد که هرکدام ویژگیهای و خصوصیات خود را دارند. الگوهایی که برای دسته بندی سبکهای موسیقی به کار میرود شامل سه رده اصلی موسیقی هنری، موسیقی پرطرفدار و موسیقی سنتی میشود. موسیقی سنتی موسیقی مربوط به افراد یک جامعه است. موسیقی سنتی ایرانی که موسیقی دستگاهی نیز نامیده میشود، متشکل از دستگاه‌ها، نغمه‌ها، و آوازها، از سالها پیش از میلاد مسیح است که تا به امروز سینه به سینه در متن مردم ایران جریان داشته است. آموزش موسیقی سنتی شامل آموزش کلیه اصول مربوط به موسیقی سنتی و همچنین دستگاههای موسیقی سنتی است و سازهای سنتی نیز در آن آموزش داده میشوند. موسیقی پاپ نوعی از موسیقی عامه پسند یا پرطرفدار است و در معمولا مقابل موسیقی کلاسیک و فولک قرار میگیرد. در آموزش موسیقی پاپ افراد میتواند سازهای پرکاربرد در این سبک موسیقی را فراگیرند یا با تکنیکهای آواز آن آشنا گردند. موسیقی کلاسیک طبق تعریف اولیه آثاری هستند که در دوره¬ی کلاسیک خلق شدند. دوره ای که بعد از باروک با هایدن شروع شد و یا بتهوفن تمام شد و به دوره¬ی رمانتیک رسید و از حدود سال های ۱۷۵۰ تا ۱۸۲۰ میلادی طول کشید. اما در تعریفی جامعتر، موسیقی کلاسیک هرنوع موسیقی است که در آن آهنگساز به طور دقیق و کامل کلیه ویژگی های قطعه و سازهایان را مشخص میکند. در آموزش موسیقی کلاسیک، کلیه اصول مربوطه به موسیقی کلاسیک آموزش داده میشود.
علم روانشناسی در سالیان اخیر اهمیت بالای آموزش موسیقی در پرورش افکار و شخصیت افراد و بخصوص کودکان را نشان داده است. یادگیری موسیقی باعث پرورش ذهن و افزایش قدرت یادگیری در افراد میگردد و قدرت تمرکز و توانایی بروز خلاقیت را بالا میبرد. در هنگام تدریس موسیقی، تنها حوزه شنوایی فرد نیست که به کار گرفته میشود بلکه مناطق مختلف حسی، حرکتی و بینایی نیز درگیر میگردد. در واقع یادگیری و آموزش موسیقی تنها به هدف پرورش موسیقی دانان صورت نمیگیرد بلکه این امر به پرورش افرادی توانا در بسیاری از زمینه ها کمک میکند.
آموزشگاه موسیقی شباهنگ با ابداع روش های خلاقانه به حفظ واشاعه موسیقی و فراگیری آن اقدام کرده است و از شروع فعالیت خود سعی کرده تا نگرشی فراتر از فعالیت های مرسوم سایر آموزشگاه های موسیقی ایران به مبحث آموزش موسیقی داشته باشد. تمامی اساتید آموزشگاه موسیقی شباهنگ از دانش آموختگان رشته موسیقی در سطح دانشگاهی و از اساتید دانشگاه های موسیقی هستند.
ارف کودکان یک
روش تدریس موسیقی است که مبانی موسیقی را در ساده ترین و اصولی ترین شکل به هر کودکی با هر استعدادی آموزش می دهد
طوریکه ارتباطی صحیح بین کودک و دنیای موسیقی ایجاد می شود.
